Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kryzysyfinansoweprzyjmująwieleinnychpostaci.Ichwspólnącechąjest
utratadużejczęściwartościrynkowejprzezaktywafinansoweposiadaneprzez
podmiotyekonomiczne.Wkonsekwencjiprzedsiębiorstwaigospodarstwado-
mowenaglebiednieją,cozmniejszaichsiłęnabywcząizdolnośćwypełniania
zobowiązań,wszczególnościobsługizadłużenia.Kryzysysprowadzająsiędopa-
nikibankowej(bankrun),blokadykredytowej(zapaśćkredytowa,creditcrunch),
bańkifinansowej(economicbubble),krachugiełdowego(stockmarketcrash),
załamaniasiękursówwalut(currencycrises)lubniewywiązywaniasięzezobo-
wiązańprzezwładzepaństwowe(sovereigndefault)16.Mająteżmiejscewojny
finansowe(financialwars),polegającenacelowychdziałaniachnarynkufinanso-
wym,byosłabićpozycjęinnegokraju.Jesttojedenzwymiarówwspółczesnych
konfliktów,obokakcjiczystowojskowej,terroryzmuicyberataków.
Wgospodarcezachodzącopewienczasfundamentalnezmianytrojakiegoro-
dzaju:dochodzidotransformacjisystemowej,technicznejlubstrukturalnej,czyli
dotransformacjiSTS.Ulegająprzekształceniusposobyregulacjigospodarki,wdra-
żanesąnowetechnologielubzmieniasięrelatywnapozycjaposzczególnychsekto-
rówtowarowych.Częstosątozmianynieuniknione,niedającesięzahamować,któ-
rewspierająrozwójwdługimokresie,alenakrótkąmetęprzysparzająpodmiotom
ekonomicznymtrudności17.Zakłócająbowiemdotychczasowąrównowagę,utrud-
niająwzrost,przekreślająwielezamierzeńocharakterzespołecznym18.
CzysferafinansowajestsiłąsprawczątransformacjiSTS?Jeżelitak,towstop-
niuniewielkim.Zmianysystemowe,kwestionującesposobykierowaniaproduk-
cją,dystrybucją,jejfinansowaniemipodziałem,sązwyklespowodowaneprzez
niewydolnośćsystemudotychczasowego.Trudnojestzahamowaćupowszechnia-
niesięwgospodarcenowejtechniki.Czynionaprzestarzałymczęśćpotencjału
wytwórczego,rodzącwjegomiejscenowemożliwościprodukcjiikonsumpcji.
Przebudowastrukturalnajestskutkiemzmianwobrębietechniki,popytukonsu-
mentówisytuacjidemograficznejspołeczeństwa.TransformacjaSTSmożeode-
graćrolęzapalnikarecesjiinnegoniżsektorfinansowy.
Jakpostrzegaćstantegosektoranatlewyzwań,przedjakimistoiwspółczesna
gospodarka?Naileprzyczyniasięondorozwoju?Jakbardzomożejekomplikować?
Zrównoważonyrozwójgospodarczypowinienurzeczywistniaćpięćpostula-
tów.Popierwsze,tempowzrostuPKBmabyćtrwalewysokie.Podrugie,po-
trzebnajestdalekoposuniętakohezjaspołeczna,czylidostępnośćpodstawowych
usługsocjalnych,najbardziejedukacyjnychimedycznych.Potrzecie,gospodarka
16J.Siwińska-Gorzelak,Długpublicznyawzrostgospodarczy,Scholar,Warszawa2015,s.32.
17L.J.Jasiński,Strukturagospodarki.Systemyekonomiczneiichsektory,OficynaWydawnicza
PolitechnikiWarszawskiej,Warszawa2019,s.14.
18L.J.Jasiński,Potencjałirozwój.Organizacjaspołeczeństwaitechnikaastangospodarki,Cen-
trumEuropejskieNatolin,Warszawa2018,s.34.
12
