Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1121FUNKCJEFiNANSÓW
Najlepszeefektystabilizacyjneosiągasięprzezwykorzystaniedotegocelupodatków
iwydatkówpublicznychorazinstrumentówpolitykipieniężnej.Możnadotejgrupy
instrumentówdołączyćtakżeregulacjeprawne,którecoprawdawiążąsięzpodatkami
iwydatkamipublicznymi,niemniejjednakodgrywająwdziałaniachstabilizacyjnych
autonomicznąrolę.Podatkinatomiastwykorzystywanewdwojakisposób.Wsytu-
acjinadmiernegowzrostugospodarczegoużywasięichdojegowyhamowaniaprzez
progresjępodatkowąbądźprzezwprowadzenienowychpodatków.Zkoleiwokresie,
gdyaktywnośćgospodarczasłabnie,zmniejszasięobciążeniapodatkowe,zachęcado
inwestowania,tworzenianowychmiejscpracy.Wprzypadkuwydatkówpublicznych
szczególnąrolęodgrywajązasiłkidlabezrobotnych.Wsytuacjikryzysunastępujespa-
dekdochodówzpracy,cownastępstwieosłabiapopyt.Istnienietzw.automatycznego
systemuzasiłków,niezależnieodfunkcjisocjalnychiredystrybucyjnych,ogranicza
dalszyspadekpopytuiprzyczyniasiędołagodzeniawahańcyklukoniunkturalnego.
Gdynastępujefazawzrostugospodarczego,wypłatynazasiłkiograniczone,rosną
dochodygospodarstwdomowychizyskiprzedsiębiorstw,którezkoleiograniczane
zapomocąstabilizatorówpodatkowych.
Wartowskazać,żekluczoweznaczeniewgospodarcerynkowejmazależność
międzyoszczędnościamiainwestycjami.Władzepubliczneprzezpolitykępodatkową
iswojewydatkimogązwiększaćlubzmniejszaćskłonnośćdooszczędzaniaorazdo
inwestowania.Nazbytrestrykcyjnapolitykapodatkowazmniejszamożliwościoszczę-
dzaniaorazinwestowaniaprzezpodmiotyprywatne.Jednocześniewiększewydatki
publicznetworząnowypopyt,wtymtakżepopytzwiązanyzinwestycjami.Opoziomie
oszczędnościiskłonnościdoinwestowania(zaciąganiakredytów)decydujetakżestopa
procentowaokreślanaprzezbankcentralny.Zkoleipopytnapieniądzzgłaszanyprzez
władzepublicznewzwiązkuzdeficytembudżetowymiobsługądługupublicznego
wpływadecydująconapoziomtejstopy.Wzrostpopytunapieniądzwyrażanyprzez
władzepublicznepowodujenaogółwzroststopyprocentowej.Tozkoleiskutkuje
wzrostemstopyprocentowejkredytówiinnychpapierówpożyczkowych.Działalność
pożyczkowapaństwakształtujewięczachowaniasięinwestorównarynkupieniężnym
ikapitałowymiwrezultaciewpływanaaktywnośćgospodarczą.Wspomnianeregulacje
prawneodgrywająistotnąrolęwrozwojudziałalnościgospodarczej.Zbytrygorystyczne
przepisyregulująceaktywnośćgospodarcząprzyczyniająsiędojejspadku,zmniejszania
dochodówipopytu,prowadzącdozjawiskkryzysowych.
Przyoceniedziałaniawymienionychfunkcjifinansówpublicznychwartowskazać
występującemiędzynimiwspomnianewcześniejsprzeczności.Kiedywładzepubliczne
będąnadmiernierozbudowywaćdziałaniadotycząceredystrybucjidochodów,tofinanse
wmniejszymstopniubędąpełnićfunkcjęstabilizacyjnąialokacyjną.
23