Finanse agrobiznesu

Sławomir Juszczyk

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-20830-1

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

582

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Finanse agrobiznesu. Red. Juszczyk, Sławomir . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2019, 582 s. ISBN 978-83-01-20830-1

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Juszczyk, S.

T1 Finanse agrobiznesu

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2019

SN 978-83-01-20830-1

Bibliografia BibTex:

@Book{ 209520, author = "", editor = "Juszczyk, Sławomir", title = "Finanse agrobiznesu", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2019", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-20830-1" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Juszczyk, Sławomir

TI - Finanse agrobiznesu

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2019

SN - 978-83-01-20830-1

ER -

Netografia (standard APA):

. Red. Juszczyk, Sławomir. Finanse agrobiznesu [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2019 [dostęp: 19 08 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/finanse-agrobiznesu-slawomir-juszczyk-209520.

polityka rolna, finanse agrobiznesu, ubezpieczenia w rolnictwie

Aktualny i kompleksowy podręcznik, w którym omówiona jest cała sfera finansów agrobiznesu. Autorzy uwzględnili w szczególności wspólną politykę rolną UE, ubezpieczenia społeczne i majątkowe w rolnictwie, finanse przedsiębiorstw agrobiznesu, finans...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-20830-1

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

582

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp 14
1. Ojcowie finansów agrobiznesu 16
1.1. Profesor Władysław Grabski (1874–1938)18
1.2. Profesor Ryszard Manteuffel (1903–1991)21
1.3. Profesor Stefan Ignar (1908–1992)24
Literatura uzupełniająca26
2. Agrobiznes – pojęcie, zakres, specyfika 28
2.1. Pojęcie agrobiznesu30
2.2. Ujęcie historyczne agrobiznesu31
2.3. Struktura agrobiznesu Polski i jej zmiany34
Literatura uzupełniająca36
3. Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej jako forma wsparcia finansowego rolnictwa i obszarów wiejskich 38
3.1. Dlaczego rolnictwo wymaga wsparcia finansowego?40
3.2. Podstawy interwencjonizmu rolnego41
3.3. Cele i instrumenty oddziaływania na rolnictwo i rozwój wsi45
3.4. Zarządzanie programami polityki rolnej51
3.5. Określanie rozmiarów wsparcia rolnictwa52
3.6. Cele i zasady wspólnej polityki rolnej54
3.7. Kierunki zmian we wspólnej polityce rolnej Unii Europejskiej55
3.8. Finansowe wsparcie rozwoju obszarów wiejskich58
3.9. Mechanizmy, instrumenty i koszty wspólnej polityki rolnej61
3.10. Polityka rynkowo-cenowa64
3.11. System agromonetarny68
3.12. Płatności bezpośrednie – główny instrument filaru I70
3.13. Płatności specyficzne i specjalne73
3.14. Filar II wspólnej polityki rolnej75
3.15. System i rozmiary wsparcia finansowego rolnictwa oraz rozwoju wsi82
3.16. Wspólna polityka rolna w przyszłości89
3.17. Transfery finansowe UE na rolnictwo i obszary wiejskie w Polsce93
Literatura uzupełniająca104
4. Finanse gospodarstw rolniczych – wybrane problemy 106
4.1. Ewolucja i integracja rachunkowości rolnej w Polsce z Farm Accountancy Data Network (FADN)108
4.1.1. Początki rachunkowości rolnej w Polsce108
4.1.2. Rozwój rachunkowości rolnej po odzyskaniu niepodległości110
4.1.3. Sieć rachunkowości rolnej w okresie gospodarki centralnie planowanej111
4.1.4. Systemy rachunkowości rolnej w okresie transformacji systemowej i przygotowań do integracji z Unią Europejską113
4.1.5. Europejski system monitorowania dochodów gospodarstw rolnych Farm Accountancy Data Network115
4.1.6. Struktura organizacyjna i zadania Polskiego FADN124
4.1.7. Przyszłość rachunkowości rolnej w Polsce127
4.2. Wprowadzenie do analizy finansowej w rolnictwie128
4.3. Analiza finansowa gospodarstw rolniczych osób fizycznych130
4.4. Analiza finansowa wielkotowarowych przedsiębiorstw rolnych131
4.5. Specyfika opodatkowania gospodarstw rolniczych143
4.5.1. Krótka historia o opodatkowaniu rolnictwa143
4.5.2. Opodatkowanie rolnictwa w Polsce po 1984 r145
4.5.3. Podatek leśny148
4.5.4. Opodatkowanie nieruchomości rolnych149
Literatura uzupełniająca151
5. Finanse przedsiębiorstw agrobiznesu 152
5.1. Efektywność finansowa przedsiębiorstw agrobiznesu – metody pomiaru154
5.1.1. Efektywność finansowa podmiotów gospodarczych w ujęciu teoretycznym155
5.1.2. Ważniejsze koncepcje i miary efektywności170
5.1.3. Miary i determinanty efektywności finansowej176
5.1.4. Specyficzne miary efektywności finansowej spółdzielni rolniczych185
5.1.5. Determinanty efektywności finansowej188
5.2. Sposoby poprawy wyniku finansowego190
5.2.1. Zasada racjonalnego gospodarowania – ujęcie ex post190
5.2.2. Zasada racjonalnego gospodarowania – ujęcie ex ante192
5.2.3. Poprawa wyniku finansowego a strategia rozwoju196
5.2.4. Poziom i kierunki zmian kosztów oraz wartości produkcji197
5.2.5. Szanse i zagrożenia sposobów poprawy wyniku finansowego203
5.2.6. Macierz życia przedsiębiorstwa206
5.3. Rozwój i bankructwa przedsiębiorstw – implikacje dla agrobiznesu209
5.3.1. Bankructwa przedsiębiorstw dawniej i dziś209
5.3.2. Bankructwo i upadłość217
5.4. Przyczyny bankructwa przedsiębiorstw222
5.5. Symptomy pogarszającej się sytuacji finansowej przedsiębiorstwa agrobiznesu225
5.6. Proces bankructwa przedsiębiorstwa agrobiznesu229
5.7. Ewolucja modeli do prognozowania bankructwa na świecie237
5.7.1. Modele jednowymiarowe237
5.7.2. Modele wielowymiarowe241
5.8. Modele predykcji bankructwa przedsiębiorstw w Polsce255
5.8.1. Model Pogodzińskiej i Sojaka256
5.8.2. Modele Gajdki i Stosa257
5.8.3. Modele Hadasik258
5.8.4. Model Wierzby260
5.8.5. Modele Stępnia i Strąka261
5.8.6. Model Hołdy262
5.8.7. Modele INE PAN (Mączyńskiej i Zawadzkiego)264
5.8.8. Modele Appenzeller i Szarzec266
5.8.9. Model Hamrola, Czajki i Piechockiego (poznański)268
5.8.10. Modele Prusaka269
5.8.11. Modele Baliny271
5.8.12. Model Juszczyka273
5.9. Bankructwa przedsiębiorstw agrobiznesu274
5.9.1. Cykl życia przedsiębiorstwa i koncepcja ewolucji naturalnej w agrobiznesie275
5.9.2. Przesłanki bankructwa w agrobiznesie276
5.10. Koszty osobowe w przedsiębiorstwach agrobiznesu282
5.10.1. Koszty pracy285
5.10.2. Koszty bezpieczeństwa i higieny pracy291
5.10.3. Koszty wypadków przy pracy292
5.10.4. Koszty ubezpieczenia wypadkowego – kategorie ryzyka295
5.11. Zmiany wartości finansowej majątku przedsiębiorstw agrobiznesu w Polsce299
5.12. Koszty amortyzacji w agrobiznesie307
5.12.1. Pojęcie kosztów amortyzacji307
5.12.2. Koszty amortyzacji w ujęciu matematycznym309
5.12.3. Cykl życia obiektów majątku trwałego, model kreacji kapitału312
5.12.4. Metody obliczania amortyzacji314
5.12.5. Amortyzacja środków trwałych użytkowanych sezonowo315
Literatura uzupełniająca317
6. Rola ubezpieczeń majątkowych w zarządzaniu ryzykiem w rolnictwie 318
6.1. Uwagi wprowadzające i ważniejsze klasyfikacje320
6.2. Rola państwa i rynku w ubezpieczeniowej ochronie interesu majątkowego podmiotów sektora rolniczego324
6.3. Ubezpieczenia dla sektora rolnego328
6.3.1. Ubezpieczenia dla sektora rolniczego w gospodarce nakazowo- -rozdzielczej – zakres i metody ochrony328
6.3.2. Ubezpieczenia dla sektora rolniczego w warunkach gospodarki rynkowej329
6.4. Ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich330
6.4.1. Uprawnieni do świadczenia usług ubezpieczeniowych i do korzystania z dopłat do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich330
6.4.2. Zakres i wysokość dopłat do składek ubezpieczeniowych oraz inne formy pomocy niż przewiduje to ustawa o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich333
6.5. Luka ubezpieczeniowa w ofercie ubezpieczeń dla gospodarstw rolnych i przedsiębiorstw agrobiznesu337
6.6. Perspektywy ubezpieczeń majątkowych w agrobiznesie342
Literatura uzupełniająca343
7. Ubezpieczenia społeczne rolników i ich specyfika 344
7.1. Krótka historia o ubezpieczeniu rolników346
7.2. Powstanie nowego systemu rolniczych ubezpieczeń społecznych347
7.3. Ubezpieczenie chorobowe, wypadkowe i macierzyńskie350
7.4. Ubezpieczenia emerytalno-rentowe351
7.5. Finanse KRUS355
Literatura uzupełniająca358
8. Finanse instytucji otoczenia agrobiznesu 360
8.1. Finanse grup producenckich362
8.1.1. Grupy producentów rolnych oraz grupy i organizacje producentów owoców i warzyw362
8.1.2. Podstawy prawne funkcjonowania grup producentów rolnych (GPR) oraz zasady udzielania pomocy finansowej364
8.1.3. Podstawy prawne funkcjonowania grup i organizacji producentów owoców i warzyw oraz zasady udzielania pomocy finansowej371
8.1.4. Odpowiedzialność za zobowiązania GPR376
8.2. Finanse samorządów gmin wiejskich378
8.2.1. Podstawy prawne funkcjonowania gmin wiejskich378
8.2.2. Gospodarka finansowa gmin wiejskich381
8.2.3. Metody oceny sytuacji finansowej gmin wiejskich391
8.3. Przeznaczenie funduszy unijnych w latach 2014–2020 na rzecz rozwoju gmin wiejskich396
8.4. Funkcjonowanie i finanse jednostek pomocniczych gminy, związków, porozumień i stowarzyszeń międzygminnych398
Literatura uzupełniająca410
9. Bankowość spółdzielcza i komercyjna w finansowaniu rozwoju agrobiznesu w Polsce 412
9.1. Krótka historia bankowości spółdzielczej414
9.1.1. Bankowość spółdzielcza na świecie414
9.1.2. Bankowość spółdzielcza w Europie i Polsce418
9.2. Kredyty preferencyjne dla wsi i rolnictwa442
9.3. Banki komercyjne w finansowaniu agrobiznesu w Polsce445
9.3.1. Alior Bank w finansowaniu agrobiznesu445
9.3.2. mBank w finansowaniu agrobiznesu447
9.3.3. Pekao S.A. w finansowaniu agrobiznesu447
9.3.4. Bank BGŻ BNP Paribas w finansowaniu agrobiznesu448
9.3.5. PKO BP S.A. w finansowaniu agrobiznesu448
9.3.6. Credit Agricole Bank Polska S.A. w finansowaniu agrobiznesu448
9.3.7. ING Bank Śląski S.A. w finansowaniu agrobiznesu449
9.4. Znaczenie finansowania agrobiznesu dla polskich banków spółdzielczych450
Literatura uzupełniająca471
10. Uwarunkowania makroekonomiczne agrobiznesu w Polsce 472
10.1. Wpływ kluczowych czynników makroekonomicznych na poziom ROA i ROE w przedsiębiorstwach agrobiznesu474
10.2. Uwarunkowania makroekonomiczne produkcji energii odnawialnej w agrobiznesie479
10.2.1. Energia odnawialna w agrobiznesie480
10.2.2. Finansowanie OZE w agrobiznesie486
10.3. Giełda Papierów Wartościowych i finansyzacja przedsiębiorstw agrobiznesu493
10.3.1. Historia i struktura Grupy GPW493
10.3.2. Rodzaje rynków i indeksów stosowanych na GPW495
10.3.3. Charakterystyka GPW na tle giełd europejskich497
10.3.4. Indeks WIG-spożywczy502
10.3.5. Charakterystyka i wycena spółek sektora spożywczego503
10.3.6. Finansyzacja a zmiany w sposobie działania spółek z sektora spożywczego513
10.4. Dylematy subsydiowania i opodatkowania rolnictwa517
Literatura uzupełniająca520
Podsumowanie522
Załączniki526
Bibliografia542
Wykaz tabel558
Wykaz rysunków562
Indeks osobowy566
Indeks rzeczowy569

ROZDZIAŁ2.

AGROBIZNES–POJĘCIE,ZAKRES,SPECYFIKA

WprzypadkuPolskicechącharakterystycznąagrobiznesusąjegoszybkiezmiany.

Do1990r.dominującąrolęwnimodgrywałorolnictwo,zarównopodwzględemjego

udziałuwzasobachprodukcyjnych,jakiwwytwarzanejprodukcji.Udziałrolnictwa

wagrobiznesiewtymczasiewynosiłodpowiednio77,2%i52,5%4.Większyudziałrolni-

ctwawzasobach,wstosunkudojegoudziałuwprodukcjiagrobiznesu,wynikazniższej

wydajnościpracyimajątku,cojestefektemprawbiologiiisytuacjirynkowej.Tepierwsze

ograniczająwzrostprodukcjiwczasie,zjednostkipowierzchniiodsztukizwierząt.

Jeżelichodzioograniczeniadotyczącewielkościprodukcjirolniczejzjednostkipo-

wierzchni,towynikająonegłówniezosobliwościuprawianejziemi.Ziemiaprzezswoją

jakość,usytuowanieizróżnicowaniepodtymiwzględamiwpływanacharakterprowa-

dzonejdziałalnościiuzyskiwanezniejefektyfinansowe.Tecechyziemiużytkowanejrol-

niczosprawiają,żejestonaźródłemrent.TojużAdamSmithspostrzegł,żeprowadzenie

działalnościrolniczejwróżnychmiejscachpowodujeponoszenieróżnychkosztówiprzy-

nosiróżneefekty.ObserwacjetekontynuowaliDavidRicardo,KarlEmilMaximilian

HMax”Weberiinni.RentaróżniczkowaIpowstajenaskutekróżnejjakościziemirol-

niczejiróżnegojejusytuowaniawzględemrynku.RentaróżniczkowaIIjestwzględnym

efektemkorzyściwynikającychzróżnicwintensywnościgospodarowaniarolniczego.

Kolejnąrentąjestrentaurbanistyczna,stanowiącawzględnąkorzyśćosiąganąprzez

właścicieliziemi,posiadającychkorzystnąlokalizację(wliteraturzejestonaodzwier-

ciedlonajakorentaróżniczkowaIII).Ostatniowymieniasiętakżerentęśrodowiskową

(jesttorentaróżniczkowaIV)

.Wtymprzypadkuwzrostwartościdziałekmożewynikać

zuwarunkowańśrodowiskowych,charakteryzującychsiędużymiwaloramiprzyrodniczy-

mi,mikroklimatycznymiitp.WzwiązkuztransferamiwramachWspólnejPolitykiRolnej

pojawiasięrentakapitałowa,którąrealizująwłaścicieleziemirolniczej.

Rentakapitałowaczęstowystępujewpołączeniuzkorzyściamiwynikającymizko-

rzystnychrozwiązańlegislacyjnychwzakresieubezpieczeńspołecznychiopodatkowa-

nia.Stądmożemywskazaćnakolejnąrentę–legislacyjną.Realizacjarentwynikających

zosobliwościziemirolniczejmazasadniczywpływnatempozmianzachodzących

wstrukturzeagrarnej.Wzasadziemożliwośćczerpaniarentekonomicznych,azwłasz-

czakapitałowej,legislacyjnejutrudniatransferziemizgospodarstwdrobnychdogospo-

darstwrozwojowych.Tymsamymwystępowanieowychrentopóźniazmianywcałym

agrobiznesie.Agrobiznesjakosubsystemprodukcyjnygospodarkinarodowejcharakte-

ryzujesiępewnąspecyfiką,amianowicie:

•

Jesttosubsystemprodukującysurowceżywnościoweiżywność,bezudziałuktó-

rychniemogąbyćtworzoneżadneinneprodukty.

•

Jesttosubsystemskupiającywsobieróżnekomponenty,którecharakteryzują

sięzróżnicowanąwydajnością,efektywnością,zróżnicowanąwrażliwościąnaze-

wnętrzneczynnikiprodukcji;szczególniewrażliwananiejestprodukcjarolni-

cza.Zjednejstronyosobliwościziemiwykorzystywanejdoprodukcjisurowców

4Encyklopediaagrobiznesuś,jw.,cz.7,s.35.

5B.Czyżewski,2009,Współczesneteorierentygruntowej,ichgenezaiznaczeniedlaWspólnejPolitykiRolnejUE,

ZeszytNaukowySGGW

,HPolitykaEuropejska,FinanseiMarketing”,s.39–34.

Brak wyników

Finanse agrobiznesu

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra