Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Filozofaprawaateoriaprawa
41
7.SymbolikaobrazuJurisprudenzGustavaKlimta
Podsumowującwspółczesnąniemieckądyskusjęmetodologicznąwobszarzeogól-
nychprawniczychbadańnadprawem,wartoprzypomniećznanąuwagęRadbru-
cha,żekażdaepokamusinanowopisaćswojąnaukęprawa.Jeśliprzyjąćpropo-
zycjęvonderPfordtena-amnieosobiściebardzoprzypadłaonadogustu-to
możnauznać,żekażdaepoka,namiaręswoichwyzwańipotrzeb,mobilizujeludzki
rozumteoretycznyipraktyczny,ergopiszenanowozarównoteorięprawa,jak
ietykęprawa.NazakończenieoddajmywięcgłosDreierowi,postaci,którawniosła
największywkładwdziełorozwiązywania,wgruncierzeczypozornego,dylematu:
nfilozofiaprawaczyteoriaprawa”
.WjednejzeswoichostatnichpracDreierkry-
tycznieodniósłsiędopropozycjiHilgendorfaivonderPfordtena;wpodsumowa-
niudobitniestwierdził:
Odfilozofiiprawadoteoriiprawaizpowrotem?Nie,ponieważteoriauzyskałastatus
samodzielnegokierunkubadawczego.Teoriaprawajakoczęśćfilozofiiprawa?Zgoda,
oileprzyjmiemy,żeteoriaprawabezszkodydlaswojegofilozoficznegowymiaru
jestprzedewszystkimdziedzinąprawniczą(Dreier2007,s.32).
Widaćwyraźnie,żewytyczenieścisłejgranicymiędzyteoriąprawaifilozofiąprawa
niejestsprawąprostą.Jednakprawnicyintuicyjniewyczuwająróżnicęmiędzytymi
dyscyplinami.Zaprzykładwyrazutakiejintuicjimogąposłużyćwydaneniedawno
dwieksiążkiAlexandraSomka,austriackiegoteoretykaifilozofaprawa.Obiemają
charakterwprowadzenia:zjednejstronydofilozofiiprawa(Somek2018),zdru-
giejzaśdoteoriiprawa(Somek2017).Bardzocharakterystycznesąokładkitych
monografii:filozofięprawasymbolizujepięknaboginizobrazuKlimta,trzymająca
tabliczkęznapisemnlex”;naokładceksiążkioteoriiprawawidzimynatomiastinny
fragmentdziełaKlimta:znudzonąiobojętnąerynię.Możnatoodczytaćwnastę-
pującysposób:filozofiaprawamacharakternormatywnyijestprogramowozaan-
gażowanaaksjologicznie(perspektywa,jakbyćpowinno);zkoleiteoriaprawama
wymiarprzedewszystkimanalitycznyijestcodozasadyaksjologicznieneutralna
(perspektywa,jakjest).
Bibliografa
AlexyR.(2008),DieNaturderRechtsphilosophie,w:W
.Brugger,U.Neumann,S.Kirste(red.),
Rechtsphilosophieim21.Jahrhundert,Frankfurta.Main:Suhrkamp,s.11-25.
BrockmöllerA.(1997),DieEntstehungderRechtstheorieim19.JahrhundertinDeutschland,
Baden-Baden:Nomos.
CoyleS.,PavlakosG.(red.)(2005),JurisprudenceorLegalScience,Oxford:HartPublishing.
DreierR.(1981),Recht-Moral-Ideologie.StudienzurRechtstheorie,Frankfurta.Main:Suhrkamp.
DreierR.(1991),Recht-Staat-Vernunf.StudienzurRechtstheorie2,Frankfurta.Main:Suhr-
kamp.
