Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czymjestflozofaprawa?
27
Podsumowanie
Powyższeuwagibyływzasadzieniezależne(przynajmniejwmoimsubiektywnym
przekonaniu)odjakiegośkonkretnegostanowiskametafilozoficznego.Nakoniec
chciałbympoczynićparęuwagzpunktuwidzeniafilozofiianalitycznej.Dotyczą
onekwestiijużwcześniejzasygnalizowanej,mianowiciezależnościlogicznychmię-
dzytwierdzeniamiwygłaszanymiprzezteoretykówprawa,jakoprzedstawicielipra-
woznawstwa,atezamiwyrażającymiichpoglądyfilozoficzne.Ograniczęsięprzy
tymdorelacjiwynikanialogicznegoidladalszegouproszczenia-doewentualnej
dedukowalnościpierwszychzdrugich.
JeśliTPjesttwierdzeniemteoretycznoprawnym,natomiastFP-twierdzeniem
filozoficznoprawnym,tooileTPwynikalogiczniezFP,mamydoczynieniazuza-
sadnieniemTPprzezFP
.Sporywteoriiprawasąpowszechne-możenietakbar-
dzojakwfilozofii,alepojawiająsięwystarczającoczęsto,bypoddaćjeanalizie.
OtóżjeśliTPwynikazFP,tomamydoczynieniazesporemfilozoficznym,anie
wewnętrznym,wobszarzeteoriiprawa.Zakładamtu,żejeśliAjestzdaniemfilo-
zoficznymiBwynikazA,toBjestrównieżzdaniemfilozoficznym.Oczywiście
jednoznaczneokreśleniezbiorutezfilozoficznoprawnychjesttrudne,oilewogóle
możliwe.Niemniejjednakwartopróbowaćwyznaczyćtakizbiór,ponieważma
toznaczeniedlaanalizydoktrynteoretycznoprawnychjakocałościzawierających
przeświadczeniafilozoficzne.Ztegopunktuwidzeniajestwzasadzieobojętne,czy
takaanalizajestprzeprowadzananagruncieprawoznawstwa,czyfilozofii,ikto
jąuprawia.Ważnejestto,żeanifilozofiaprawaniezastępujeprawoznawstwaczy
jakiejśjegoczęści-aniteoriaprawa,dogmatykaprawaihistoriaprawaniezastę-
pująfilozofiiprawa.
Bibliografa
BergbohmK.(1892),JurisprudenzundRechtsphilosophie.KritischeAbhandlungen,Leipzig:
Duncker&Humblot.
ColemanJ.,ShapiroS.,HimmaK.E.(red.)(2002),TeOxfordHandbookofJurisprudence&
PhilosophyofLaw,Oxford:OxfordUniversityPress.
HartH.L.A.(2001),Esejezflozofiprawa,przeł.J.Woleński,Warszawa:DomWydawniczyABC.
IngardenR.(1961),Odzieleliterackim,przeł.M.Turowicz,Warszawa:PaństwoweWydawnic-
twoNaukowe.
KamelaP
.(2006),Teoriaprawaaflozofaprawa,nKwartalnikPrawaPublicznego”VI(4),s.207-
218.
KaufmannA.,HassemerW
.(red.)(1977),EinführunginRechtsphilosophieundRechtstheorie
derGegenwart,Heidelberg:C.F.Müller.
KośćA.(2005),Podstawyflozofiprawa,Lublin:Petit.
KrzymuskiE.(1923),HistoriaflozofiprawadopołowyXIXw.,Kraków:KrakowskaSpółka
Wydawnicza.
LandeJ.(1959),Historiaflozofiprawa,w:tegoż,Studiazflozofiprawa,Warszawa:Państwowe
WydawnictwoNaukowe,s.403-557.
