Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
natomiastsiłyelektrycznedziałająnawiększeodległości,powodując
wzajemneodpychaniesięwszystkichprotonówwjądrze.Imwięcejjest
protonówwjądrze,tymsilniejszejestodpychanieelektryczne,dopóki,
jakwprzypadkuuranu,równowaganiestaniesiętakczuła,żejądro
będzieprawiegotowerozleciećsięwskutekdziałaniaodpychających
siłelektrycznych.Jeślitakiejądrodelikatnienstuknąć”(np.powolnym
neutronem),rozpadniesięnadwieczęści,każdaoładunkudodat-
nim,aczęściteodlecąodsiebiewskutekodpychaniaelektrycznego.
Uwolnionaprzytymenergiatowłaśnieenergiabombyatomowej.
Energięnazywamyzwykleenergiąnjądrową”,chociażwistociejest
toenergianelektryczna”,uwolniona,gdysiłyelektryczneprzeważą
przyciągającesiłyjądrowe.
Tabela1010Małeliterygreckieiczęsto
Możemywreszciezapytać,coutrzymujewcałościujemnienałado-
używaneduże
wanyelektron(gdyżniematusiłjądrowych).Jeśliutworzonyjest
α
alfa
onzjednegorodzajusubstancji,tokażdajejczęśćpowinnaodpy-
β
beta
chaćinną.Dlaczegowięcelektronsięnierozlatuje?Aleczyelektron
γ
Γ
gamma
wogólemanczęści”?Możepowinniśmypowiedzieć,żeelektronjest
δ
delta
6
epsilon
poprostupunktemiżesiłyelektrycznedziałajątylkomiędzyróżnymi
ζ
dzeta
ładunkamipunktowymi,awięcelektronnieoddziałujesamnasiebie?
η
eta
Byćmoże.Możemyjedyniepowiedzieć,żepostawieniepytania,co
θ
Θ
teta
utrzymujeelektronrazem,przysporzyłowielekłopotówwpróbach
ι
jota
stworzeniapełnejteoriielektromagnetyzmu.Napytanietowogó-
κ
kappa
lenieznalezionoodpowiedzi.Zabawimysię,rozważająckwestię
λ
Λ
lambda
µ
mi
dokładniejwdalszychrozdziałach.
ν
ni
Jakwidzieliśmy,należyoczekiwać,żekombinacjasiłelektrycz-
ξ
Ξ
ksi
nychiefektówkwantowomechanicznychbędzieokreślaćszczegółową
o
omikron
strukturęsubstancjimaterialnych,awięciichwłaściwości.Niektóre
π
Π
pi
substancjetwarde,innemiękkie.Niektórenprzewodnikami”elek-
ρ
ro
trycznymi,gdyżichelektronymogąsięswobodnieporuszać,inne
σ
Σ
sigma
τ
tau
nizolatorami”,gdyżichelektronyściślezwiązanezposzczególnymi
υ
Υ
ypsilon
atomami.Późniejbędziemyrozważać,skądsiębiorąniektóreztych
ϕ
Φ
właściwości,aletojestbardzoskomplikowanasprawa,zaczniemy
χ
chi
więcodobserwacjisiłelektrycznychjedyniewnajprostszychsytu-
ψ
Ψ
psi
acjach.Zaczniemyodrozważaniatylkoprawelektryczności,włącznie
ω
omega
zmagnetyzmem,którywistociejestczęściątegosamegodziałufizyki.
Powiedzieliśmy,żesiłaelektryczna,podobniejaksiłagrawitacyjna,
jestodwrotnieproporcjonalnadokwadratuodległościmiędzyładun-
kami.zależnośćnazywasięprawemCoulomba.Niejestonajednak
całkowiciesłuszna,gdyładunkisięporuszają.Siłyelektrycznezależą
równieżwskomplikowanysposóbodruchuładunków.Jednączęśćsiły,
działającejmiędzyporuszającymisięładunkami,nazywamysiłąma-
gnetyczną.Wistociejesttotylkopewienaspektefektuelektrycznego.
Dlategowłaśniedziałfizyki,którymsięterazzajmujemy,nazywamy
nelektromagnetyzmem”.
Istniejepewnaważnazasadaogólna,któraumożliwiatraktowanie
siłelektromagnetycznychwstosunkowoprostysposób.Stwierdzamy,
1.1Siłyelektryczne
3