Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
48
JAROSŁAWMACAŁA
Jednakgeografiaigeopolitykafeministycznaniejestidentycznazgeopolityką
krytyczną.Feministkizarzucałytwórcomgeopolitykikrytycznej,żeichprace
reprodukowałypunktwidzeniazachodnich,białych,męskichelitnarelacje
międzynarodowe.Dlaprzykładu,częstoanalizowałyteoriegeopolityczneogra-
niczonedowybitnychbiałychmężczyzn,jakFriedrichRatzel,RudolfKjellen,
HalfordMackinder,SaulB.Cohenitd.Dalej,lekceważyłyrolęprawjednostki
ipłcikulturowejwgeopolityce,niedoceniałypracbadaczekgeografiiigeopoli-
tykifeministycznej,choćdeklarowałyswójkrytycyzmwobecandrocentrycznego
spojrzenianapolitykę14.Sątozarzutyzaskakujące:większośćbadaczekgeografii
igeopolitykifeministycznejwywodzisięzbogatych,dobrzewykształconychelit
państwzachodnich,głównieUSA.Wwieluswoichpracach,mimoniemałych
wysiłkówizaprzeczeń,powielajązachodniocentrycznysposóbwidzeniaświata,
analizującteżprzyokazjikoncepcjegeopolitykiklasycznej.Dalej,niektórebada-
nianaukowebądźteoriezkręgugeografiiczygeopolitykifirmowaneszyldem
feministycznymtrudnouznaćzapoważne15.
Geografiafeministycznawykazujewyraźnyzwiązekzgeografiąhumani-
styczną,któraumieszczawcentrumswoichzainteresowańczłowiekawidzianego
przezpryzmatkulturyijejdziedzictwa.Otwarciebierzepoduwagęspołecznie
kreowanąrolępłcikulturowej.Jejszczególnymzadaniemjestbadaniewpływu
czynnikówgeograficznychikulturowychnakształtowanietożsamościoraz
rólspołecznychkobietimężczyzn,atakżerelacjaodwrotna16.Dlageografii
feministycznejdominantąrelacjimiędzyczłowiekiemaprzestrzeniąjestkul-
turapatriarchalna.Ztejperspektywykwestionujesięnierównośćicodzienne
upośledzeniekobiet,którenazywasięandrocentrycznąflgeografiąwyklucze-
nia”
,opartąnamęskiejdominacjiwpolityce,administracji,gospodarceinauce.
Zatemgeografiafeministycznadokonujedekonstrukcjipatriarchalnegosposobu
postrzeganiaświataorazdominacjizachodnich,męskichelit,czylipostkolonia-
lizmuizachodniegoimperializmu,któremarginalizująiwykluczająinnegrupy
społeczne,np.kobietyczyludziniezachodnichcywilizacji17.
14J.Sharp,Remasculinisinggeo-politics?…,s.361–364;T.Klin,Geopolitykapozimnowojenna,
[w:]Geopolityka,red.A.Dybczyński,Warszawa2013,s.224.
15Przyznajątopoczęściniektórebadaczkizkręgugeografiifeministycznej:L.Pulido,Com-
munity,Place,andIdentity,[w:]TresholdsinFeministGeography.Dilerence,Methodology,Rep-
resentation,red.J.P
.Jones,H.J.Nast,S.M.Roberts,Lanham1997,s.12–13.
16R.D.Dikshit,GeographicalTougt:AContextualHistoryofIdeas,wyd.6,NewDelhi2006,
s.263.
17P
.Moss,K.F.Al-Hindi,Feminisms,Geographies,Knowledges,[w:]FeminismsinGeography.
Rethinking,Space,PlaceandKnowledge,red.P
.Moss,K.F.Al-Hindi,Lanham2008,s.3–5;V.Pres-
ton,E.Ustundag,FeministGeographiesofthe„City”,[w:]ACompaniontoFeministGeography,red.
L.Nelson,J.Seager,Malden–Oxford–Carlton2005,s.220–221.
