Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ceutycznejzachodząpozaorganizmem(tj.wpróbówce-invitro),niewystępują
wniejinterakcjelek-pożywienie,chybażerozpatrzymyprzypadeknieodpo-
wiedniegorozpuszczalnikazastosowanegodoprzygotowaniadanejpostacileku,
naprzykładrozpuszczaniaantybiotykuwsokuzamiastwwodzie.Równieżjeśli
lekibędąprzygotowywaneniedbale(wjednymnaczyniu)albozostanąpodane
przeztęsamąsondężołądkowąlubwjednejdożylnejmieszaninieodżywczej,
tosubstancjeniezgodnezesobąfarmakologicznie(jakm.in.metronidazol,dia-
zepam,fenytoina)lubwykazującebrakzgodnościzeskładnikamitłuszczowymi
emulsjilubroztworempodstawowym(tzn.mieszaninąaminokwasów,glukozy
iwody-wprzypadkużywieniapozajelitowegowszpitalach).Możetodoprowa-
dzićdobioinaktywacjisubstancjileczniczejexvivonaskutekreakcjiutleniania,
hydrolizy(rozpadupodwpływemwody),neutralizacji,kompleksacjilubprecypi-
tacji(tzw.wytrąceniasięosaduwroztworze)[2,5].
Niekiedywzajemneoddziaływaniespożywanejżywności,napoizestosowa-
nymilekamizachodziwfaziefarmakodynamicznej,prowadzącdosynergizmu
(nasilenia)bądźantagonizmu(osłabienia)działanialekuprzezokreślonyskładnik
pokarmowy[4,6].Synergizmjestzjawiskiempolegającymnawzajemnymwzmac-
nianiudziałaniaprzezdwalubwięcejksenobiotykówpodanychwniewielkimod-
stępieczasubądźrównocześnie.Wyróżniasiędwarodzajesynergizmu:addycyjny
ihiperaddycyjny(zostanąoneomówionewdalszejczęści).Antagonizmzkolei
definiujesięjakoprzeciwstawnedziałaniespożytychrównocześnieksenobioty-
ków.Zjawiskotomożezachodzićpomiędzysubstancjamileczniczymiaskładni-
kamipokarmu[6].Jakoprzykładantagonizmumożeposłużyćsytuacjajednocze-
snegostosowaniudiazepamuwrazzespożyciemdużychilościkofeiny.Efektem
działanialekówzgrupybenzodiazepinjestsedacja,uspokojeniepacjenta,sen-
ność.Kofeinazkoleiwykazujeiwarunkujeodmiennyskutek:blokującreceptory
adenozynoweośrodkowegoukładunerwowego(OUN),powodujepobudzenie.
Przyspieszaipogłębiaoddechorazwzmagaakcjęserca,oddziałującnaośrodek
oddechowyinaczynioruchowyrdzeniaprzedłużonego.Pospożyciudużejilości
kofeinymożewystąpićniepokójibezsenność.Takieobjawyzmniejszająefektte-
rapeutycznywywołanyprzezdiazepam.Abyuniknąćdziałaniaprzeciwstawnego
obutychzwiązkówchemicznych,należyograniczyćspożyciekofeinyzwszelkich
źródeł[7].Doantagonistycznegodziałaniaskładnikówżywnościilekównależy
równieżwpływproduktówbogatychwwitaminęK:brokułów,szpinaku,jarmużu,
brukselki,sałatyzielonej,fasoli,kapustykiszonej,kalafiora,awokado,wątroby,
pistacji,nadziałanielekówprzeciwzakrzepowych:warfaryny,acenokumarolu.
Naskutekprzyjmowaniapochodnychkumarynyzżywnościąbogatąwfitome-
nadion(wit.K1)następujewzrostwchłaniania,acozatymidziestężeniawekrwi
tejwitaminyorazryzykapowstaniapowikłańnaczyniowych(wtymchoróbza-
krzepowo-zatorowych,udarumózgu,zatorutętnicypłucnej,zawałuserca)[1,4,
16
