Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Własnościowy”modelautorskichprawmajątkowych…
ustawastanowiinaczej.Jestonozatempodstawądowywodzeniaprawawzględnego
dozawarciaumowyokreślającejwysokośćizasadywypłatywynagrodzenia,jakrów-
nieżdodochodzeniaodpowiedzialnościztytułubezprawnegokorzystaniazutworu.
Prawodowynagrodzeniajesttakżepodstawądodomaganiasiępodwyższeniawyna-
grodzeniawsytuacji,gdypozawarciuumowysięokaże,żekorzyściosiąganezkorzy-
staniazutworuprzeznabywcęautorskichprawmajątkowychlublicencjobiorcęsą
rażącowygórowane.Bezwzględneprawodowynagrodzeniastanowitakże,pomyśli
art.33pkt10ustawyz25.02.1964r.–Kodeksrodzinnyiopiekuńczy(Dz.U.z2017r.
poz.682),składnikmajątkuosobistegotwórcyjakomałżonka.
Wynagrodzenieautorskiejakokomponentprawabezwzględnegostanowiekwiwa-
lentzakorzystaniezutworu,zjegozdolnościzarobkowej24.Jestonanieprzewidywalna
iwynikazokoliczności,któreniesąmożliwedoprzewidzeniaioceny,takżewtedy,
gdytwórcadokonujerozporządzeniaprawamidoutworujużistniejącego.Dodatkowo
ochronaprawadowynagrodzeniamauzasadnianiewtym,żeprzydokonywaniu
czynnościmającychzaprzedmiotprawadoutworutwórcajestzregułystronąsłab-
szą.Pełniwięcfunkcjęochronną.Wobwiązującejpolskiejustawietenaspektzna-
lazłwyrazwprzyjęciunieprzenoszalnościcałościautorskichprawmajątkowych,jak
równieżwzabezpieczeniuproporcjonalnegolubstosownegowynagrodzeniaztytułu
rozpowszechnianiautworówwutworachaudiowizualnych,atakżewustanowieniu
szczególnychuprawnieńorganizacjizbiorowegozarządzania,działającychwgranicach
uzyskanegozezwolenianazbiorowezarządzanierealizowanepodnadzoremMinistra
KulturyiDziedzictwaNarodowego.
Znamiennącechąobowiązującejpolskiejustawyjestodejścieodtradycyjnieprzyj-
mowanejzasady,formalniewyrażonejwustawiemiędzywojennejipowojennej,ozby-
walnościcałościautorskichprawmajątkowych,choćskutecznośćtakichrozporządzeń
jużwcześniejnasuwaławątpliwościwkontekścieobjęciarozporządzeniemnieznanych
wchwilidokonywaniaczynnościpól(sposobów)eksploatacji.Obowiązującaustawa
wyraźnieprzesądziłatękwestię.Zalazłotowyrazwkilkupostanowieniachustawy.
Rozporządzenieautorskimiprawamimajątkowymimożeobejmowaćjedyniepola
eksploatacjiznanewchwilidokonaniarozporządzenia.
Ponadtorozporządzenieautorskimiprawamimajątkowymi(ichprzeniesienie)nie
zrywawięzidobrazpierwotnieuprawnionymmimodokonanegoprzeniesienia,co
stanowicechęprzeniesieniawłasności.Wedługart.44pr.aut.nwrazierażącejdys-
proporcjimiędzywynagrodzeniemtwórcyakorzyściaminabywcyautorskichpraw
majątkowychlublicencjobiorcy,twórcamożeżądaćstosownegopodwyższeniawyna-
grodzeniaprzezsąd”.
Doniosłymnovumobowiązującejustawyjesttakżewprowadzenieenumeratywnie
wymienionejsubkategoriiautorskichprawmajątkowychwzakresieegzekucji,dopóki
służąonetwórcy(art.18ust.1pr.aut.),oraz–wwymienionychwustawieprzypadkach
–prawadowynagrodzenianiepodlegającegozbyciu,zrzeczeniusięaniegzekucji(art.18
24Problematykaprawatwórcydowynagrodzeniapodjętazostaławfundamentalnymwtym
zakresieopracowaniuwpolskiejdoktrynieautorstwaD.SokołowskiejpodtytułemPrawotwórcydo
wynagrodzeniawprawieautorskim,Poznań2013.
59
