Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dochodzenieroszczeńowynagrodzenieztytułudroitdesuite…
wpłaciłanegotiorumgestorżądaneprzezeńwynagrodzenienależnezainteresowanemu,
wsytuacjigdyistniejepodejrzenie,żegestorchciałbywynagrodzenietozatrzymaćdla
siebie.Jeśliprzyjąć,zastanowiskiemwyrażanymwnauceprawa,żejużsamopodjęcie
zarząduprzezgestoraoznaczazawiązaniepomiędzygestoremazainteresowanymsto-
sunkuzobowiązaniowego,towydajesię,żeosobatakaniemożeżądaćzwrotuwyna-
grodzenianapodstawieprzepisówobezpodstawnymwzbogaceniu10.
Twierdzićmożnazatem,żedziałanienapodstawienegotiorumgestiostwarza,
wbrakuaktywnościzainteresowanego,którymożewogóleniewiedziećoczynnoś-
ciachpodejmowanychwjegoimieniu,podstawędonadużyć.Ryzykotakieistnieje
wszczególnościwsytuacjach,gdydziałanienegotiorumgestorpolegajedynienainka-
sowaniuwynagrodzenia,bezpotrzebyzaciąganiazobowiązań,np.zawieraniaumów
licencyjnych.Takżewnauceprawapodnosisię,żeszczególnewątpliwościbudzipróba
realizacjiwramachnegotiorumgestiotzw.samoistnegoprawadowynagrodzenia,czyli
wynagrodzenia,któregokorelatemniejestprawobezwzględnezakazowe(prawodo
korzystaniazutworu).Brakbowiemwówczasgodnegoochronyinteresuużytkownika
licencjobiorcyjakouzasadnieniadlaaktywnościorganizacjizbiorowegozarządzania,
skoroużytkownikowiniegroziodpowiedzialnośćcywilnoprawnazabezumowne
korzystaniezutworu,gdyzuwaginaodjęciesferyzakazowejlicencjaniejestwyma-
gana.Wątpliwościtenabrzmiewająwrazieinkasowaniawynagrodzeńnarachunek
autorówzagranicznych,zktórymikontaktjestznaturyrzeczyutrudniony11.Ujmu-
jącrzeczniecokolokwialnie,zachodzipodejrzenie,żeszacownynegotiorumgestorto
wrzeczywistościpoprostusamozwańczyinkasent,któryliczy,żezatrzymazainkaso-
wanekwotydlasiebie.RegulacjanegotiorumgestiowKodeksiecywilnymniezakłada,
żegestormusiznaćtożsamośćzainteresowanego12.Uważasięjednak,żewtakiej
sytuacjigestorwinienwramachobowiązkudziałaniaznależytąstarannościąpodjąć,
obokewentualnychczynnościzarządu,takżeczynnościwkierunkupoznaniatożsa-
mościzainteresowanegoinawiązaniaznimkontaktu.Jaksiędalejwywodzi,działanie
gestorabezpodjęciatakiejpróbymożeskłaniaćdowniosku,żeprzynosionokorzyść
przedewszystkimgestorowi(podajesiętuprzykładpobieraniapożytkówzzarządza-
nejrzeczy),coniedajesiępogodzićzistotąnegotiorumgestio13.Twierdzisięwręcz,że
wprzypadku,gdyorganizacjazbiorowegozarządzanianiemafaktycznejmożliwości
odprowadzeniapobranegowynagrodzeniauprawnionym,negotiorumgestiotraciaksjo-
logicznąpodstawębytu14.Możnasięzastanawiaćwtakichsytuacjachnadmożliwością
obronyprzedroszczeniaminegotiorumgestornapodstawieart.5k.c.,traktująctaką
sytuacjęjakonadużycieprawa.
10P.Drapała[w:]Kodekscywilny.Komentarz.Księgatrzecia.Zobowiązania,red.J.Gudowski,
Warszawa2013,art.752,nt3.
11M.Czajkowska-Dąbrowska,Negotiorumgestiowzbiorowymzarządzaniuprawamiautorskimi
lubpokrewnymi,PS2014/2,s.39.
12P.Drapała,Prowadzeniecudzychsprawbezzlecenia.Konstrukcjaprawna,Warszawa2010,
s.177.
13P.Drapała,Prowadzenie,s.177;K.Kopaczyńska-Pieczniak[w:]Kodekscywilny.Komentarz,
t.3,Zobowiązaniaczęśćszczególna,red.A.Kidyba,Warszawa2014,art.753,nt1.
14M.Czajkowska-Dąbrowska,Negotiorum,s.40.
111