Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MonikaPłatek
wiekawwarunkachzdrowia,któreodmawiadobrostanukoniecznegodla
godnego,świadomegożycia.
Niemaprzytakustalonychprzesłankachpodstawdostosowaniater-
minuUeutanazja”wsytuacjach,gdybrakjestzgodyzainteresowanejosoby
naterminacjężycia.Jestwymóg,bydostrzecwiążącąrelacjępodejmowa-
nychdziałańzposzanowaniemgodnościiautonomiijednostki.
Uznaniezapunktodniesieniadlaprzyjęciaregulacjiprawnejgod-
nościiwolijednostkiprowadzidoprzekształceniastosunkówpań-
stwo–jednostkazpodporządkowanychnarównoległe,zuznaniempraw
człowiekazapodstawoweźródłokreowanianormprawnych.
Wtymsensiedebataoeutanazjiiregulacjejejdotyczącemająpotencjał
doprzyczynieniasiędorozwojumoralnościspołecznejwkierunkudojrza-
łościsystemowej,przejawiającejsięuwrażliwieniemnaprzeciwdziałanie
instrumentalnemuiprzedmiotowemutraktowaniuczłowieka.Totemat,
którypozakontrowersjaminaturymoralnej,prawnej,biomedycznej,skła-
niadoprzemyśleniarelacjipaństwo–obywatelipodznakiemzapytania
stawiasłusznośćfilozoficznych,utrwalonychtakżewprawnymdyskursie
wzorcówumowyspołecznej.
ZpunktuwidzeniaThomasaHobbesa,JohnaLocke’aczyJeana
Jacques’aRousseauochronażyciaizdrowiaczłowiekajestjednązpodsta-
wowychfunkcjipaństwaiprawa
80
.Zewzględunaochronętychwłaśnie
dóbrludzie,zdaniempowołanychmyślicieli,zawarliumowęspołeczną,
tworzącspołeczeństwoiwkonsekwencjipaństwopaństwoprawa.Ztej
samejjednakpodstawywyciąganowniosekotym,żepaństwomaprawo
decydowaniazarównoożyciu,jakiośmiercipoddanychjednostek.Ta
częśćrozważańniewytrzymujetestuprzyrodzonejgodnościczłowieka
ijegoprawadoautonomicznychdecyzji,któreniekrzywdzącinnych
dotycząjednostki.
Tam,gdziewminionychwiekachbyłomiejscenamodlitwęodobrą
śmierć,współcześnieznajdujesięmyśloautonomicznymprawiedoprze-
rwaniażycia,gdyjegoniskajakośćodbieramusens.Tam,gdziedawniej
człowiekbyłpoddanymwładcy,dziśjestprzedewszystkimistotąwypo-
sażonąwprzyrodzonągodność,którapowinnawpływaćnakształtregu-
lacjipaństwo–jednostka.Itam,gdzieuprzedniobyłouniżoneupraszanie,
80
Por
.B.Russell,DziejefilozofiiZachoduijejzwiązkizrzeczywistościąpolityczno-społecznąodczasów
najdawniejszychdodniadzisiejszego,tłum.T
.Baszniak,A.Lipszyc,M.Szczubiałka,Warszawa2000,
s.633–635,712–723i792–795.
40