Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kosmologicznywymiarsamorealizacji
19
najejpraktyczno-życiowenastępstwa.Weryfikacja,októrejwspominaSkoli-
mowski,niemawielewspólnegozweryfikacjąepistemologiczną.Jesttokonfron-
tacjazcodziennym,życiowymdoświadczeniemludzi.Sprawdzianemkosmologii
jestrodzajżycia,praktykażyciowa.Kosmologiamożedawaćpoczuciezadomo-
wieniaczłowiekawkosmosielubjegoobcość.Sposóbbycialudziwświeciezależy
wistocieodniej.Jakodczytujemywszechświat,takdziałamy–twierdziSkoli-
mowskiiwskazujenasekwencję:kosmologia–filozofia–wartości–działanie30.
Ekokosmologiamastaćsięnowymsposobemodczytaniaświata,acozatym
idzie,daćnadziejęnaprzyszłość.Wiedzabowiempotwierdzaswojeznacze-
nie,gdyprzyczyniasiędoszczęściaiharmoniiwżyciu.Takąfunkcjępełniła
właśniewiedzawnajwcześniejszymokresiecywilizacjieuropejskiej.Miałaona
prowadzićdoharmoniiznaturą,oświeceniaczyjednościzBogiem.Posiada-
niewiedzybyłorównoznacznezwłaściwymżyciem.Wpóźniejszymokresie,
akonkretniemówiącwczasachnowożytnych,następujezmiana.Skolimowski
pisze:nWidzimyzatem,żeprojektZachoduprzekształcasię:odideiwiedzy
jakoinstrumentuoświeceniaisamodoskonalenia,czegorezultatemmiałobyć
wyzwolenieduszyiurzeczywistnieniewewnątrzniejBoga,doideiwiedzyjako
siłysłużącejtakiemuujarzmieniuprzyrody,byśmymogliznaleźćspełnienie
wsensiematerialnym”31.Ekokosmologiawłączaczłowiekawwszechświat,
którystanowisystemwzajemniepowiązanychbytów.Niejesttoobcyżyciu
wszechświat,leczsprzyjającamuwszechjednia.Wtakimwszechświecieczło-
wiekmożepoczućsięswojsko,jakwswoimdomu.Wperspektywieekokosmo-
logiiświatjawisięzarównojakopoznawalny,jakitajemniczy,poznawanienie
prowadzidojegoodczarowania.Rzeczywistośćulegaswegorodzajuresakrali-
zacji.Cechywszechświataodbijająsięwludzkimżyciu.Harmonijnywszech-
światdajeharmonijneżycie.Wszechświatstajesięsanktuariumżycia,zatym
zaśidziepostawarewerencjidlażycia32.
30Por.ibidem,s.20.
31H.Skolimowski,Nadziejamatkąmądrych,Łódź1992,s.86.
32nŚwiatwidzianyjakosanktuarium,odrazuprzedefiniowujenamwielorakośćrelacji
znim.Właściwapostawawświecietakwidzianymjestpostawąszacunku,czci,religijnej
zadumy.Tapostawaczci(rewerencji,jakpowiedziałobysięspolszczającterminangielskinre-
verence”)jestgłównąperspektywąpoznawcząwobecświata.Jakrównieżgłównąwartością
etykiekologicznej.Abypowtórzyć–niemanipulacjaieksploatacja(takzasadniczewpara-
dygmaciemechanistycznym),alerewerencjaiszacunek.Tosądrogowskazywkonstrukcji
świataekologicznego”–piszeSkolimowski(ibidem,s.29).
