Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Kulturajakozasadniczyaspektzbliżającyporządekprawaiporządeksztuki
|31
równieżuchwyceniatzw.wewnętrznegoaspektureguły,czylizajęciawobec
niejpostawykrytycznorefleksyjnej56.
Wspomnianapostawakrytycznorefleksyjnaprzezwyciężajedenzza-
sadniczychproblemówntwardego”pozytywizmuspodznakuAustina.
Problemtenznanyjestjakonparadoksbandyty”-zgodniezkoncepcją
Austinaniemożliwejestwzasadzieodróżnienierozkazusuwerenaod
rozkazubandytyuzbrojonegowpistolet.Hartrozwiązujetenproblem
poprzezwprowadzeniewewnętrznegopunktuwidzenia,którystanowi
swegorodzajuocenęprawa.Zauważa,żenakceptacjareguł(norm)praw-
nychprzezfunkcjonariuszyiobywatelistanowiracjędlaichdziałań”57.
PosługującsięterminologiąsamegoHarta,możemypowiedzieć,żetaak-
ceptacjaregułstanowiregułęuznania(jednązregułwtórnychwyróżnio-
nychprzezHarta),pozwalającąnarozpoznaniedanejregulacjijakopra-
wo.JakpiszeAdamDyrda,ncharakterystycznadlategopunktuwidzenia
jestpostawaakceptacjiwobecobowiązującychnorm(bezwzględuna
to,czysąonejakkolwiekuzasadnionemoralnie)”58.Zachowanazostaje
więcjednazzasadniczychtezpozytywizmu(opojęciowejseparacjipra-
waimoralności),natomiastwinnysposóbjestuprawomocnioneuzna-
niedanegozestawuregułzaprawne.UAustinatymuprawomocnieniem
byłnrozkazsuwerena”
,zkoleiuHarta-społeczna(ogólna)akceptacja
tychregułjakoprawniewiążących.Hartinaczejpojmujewięcsamąistotę
normatywnościniżAustin.JakpiszeZirk-Sadowski,nnormatywnośćnie
sprowadzasięzatemtylkodowzorcazachowaniazawartegownormie,
dotreścisuwerennegoaktuwoli,leczukazujesięwpoznaniujakopewne
znaczenie”59.
Największązasługąnwyrafinowanego”pozytywizmuHartajest
możliwośćodróżnieniaprawaodinnych,niewiążącychnormatywnie
porządków:
56
M.Zirk-Sadowski,Sposobyuczestniczeniaprawnikówwkulturze,dz.cyt.,s.48.
57
A.Dyrda,Konwencjaupodstawprawa.Kontrowersjepozytywizmuprawniczego,
Warszawa2013,s.30.
58
59
Tamże.
M.Zirk-Sadowski,Sposobyuczestniczeniaprawnikówwkulturze,dz.cyt.,s.48.
