Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
charakterystycznychdlastarzejącychsiępopulacji,zastępowanyjeston
modelemLalonde’aczymandalizdrowia(patrzrozdziałnNarzędziapro-
mocjizdrowia”).
Ryci2i1iModeltriadyepidemiologicznej.Określasytuacje,wktórychzachwianie
równowagimiędzyczynnikamiodpowiadazarozwójchoroby(zakaźnej).
Woceniebezpośredniegozwiązkuprzyczynowo-skutkowegoistotnejest
wykluczeniesytuacji,wktórejzaobserwowanepowiązaniewynikazbłędu
lubobecnościnp.czynnikówzakłócających,umożliwiających,przyspie-
szających3.
Epidemiologiazajmujesięprzebiegiemiskutkamichoróbzarówno
uposzczególnychosób,jakiwgrupach.Zastosowanieepidemiologicznych
zasadimetoddorozwiązywaniaproblemówmedycynyprofilaktycznejdo-
prowadziłodorozwojuepidemiologiiklinicznej(patrznMedycynaoparta
nafaktach”).
Epidemiologiajakosztukaobserwacjiogniskujeswojedociekaniana
konkretniesprecyzowanychcelach,stanowiącprzeztonie,,sztukędlasa-
mejsztuki”,aleracjonalnemetodycznepodejście-odplanowaniaobser-
wacjidownioskowania.
3Woceniezwiązkunależywykluczyćwynikiobciążonebłędemselekcji,pomiaru,przy-
padku,czynnikiemzakłócającym.Wgrupieczynnikówwarunkującychzwiązkiwieloprzy-
czynowewyróżniasię:predysponujące,umożliwiające(współtworząwarunkidorozwoju
choroby),przyspieszające(ekspozycjanaczynnikspecyfcznydladanejchoroby),wzmac-
niające(powtarzanaekspozycja,ciężkapraca),ryzyka(związanezwystąpieniemchoroby,
aleniewystarczającedojejwywołania).
18