Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Elitamispołecznymijakotematembadańzainteresowanosięjuż
naprzełomiewiekówXIXiXX.Wlatach80.XIXwiekuopu-
blikowanodwiepracewłoskiegoprawnikaisocjologaGaetana
Moski(1858-1941)dotycząceteoriielitpolitycznych.Moscaza-
proponowałpodziałnapolitycznąelitęorazpozbawionewładzy
masy1.TeoriaelitMoskiukształtowałasięwpełniwlatach20.XX
stulecia.Wedługniegoelitycechująsięintelektualną,materialną
imoralnąprzewagąnadresztąspołeczeństwa,sązorganizowanymi
mniejszościami,przeciwstawnyminiezorganizowanejwiększości.
Podobnądychotomicznąteorięzaprezentowałinnywłoskisocjo-
log,inspirującysiępismamiMoski2,VilfredoPareto(1843-1923),
którydzieliłelitynarządząceinierządzącei-podobniejakMosca
-opowiadałsięzapsychologicznąiintelektualnąwyższościąelit
względemresztyspołeczeństwa3.
Obajsocjolodzyzaprezentowaliteżmodelrywalizacjiwewnątrz
elitzwanyteoriąkrążeniaelit.Wedletejteoriirównowagawpań-
stwiejestbardzochwiejnazewzględunaciągłykonflikt.Konflikt
ówcharakteryzujesiętym,żeczłonkowieelity,stanowiącyopozy-
cję,mająwięcejinicjatywyisiły,byzdobyćwładzę.Wmomenciejej
zdobyciazaczynająsłabnąćiniebawemzostajązastąpieniprzezinną
grupę.ZarównoG.MoscajakiV.Paretowywarliteżdużywpływ
nasocjologóworazpolitologówtakichjakchociażbyNiemiecRo-
bertMichels(1876-1936)czyAmerykaninCharlesWrightMills
(1916-1962),którypróbowałzdefiniowaćelitynaprzykładzieUSA.
TendrugiwswojejpracyPowerElitenawierzchołkuhierarchiielit
postawiłtwórnazwanyelitąwładzy.
1J.Sztumski,Elity–ichmiejsceirolawspołeczeństwie,Katowice1997,s.11.
2Tamże,s.34.
3Tamże,s.11.
5
