Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10.Zhistoriimyśliekonomicznej...
41
działalnościgospodarczej,nawielkośćdochodunarodowego.Niemożnawięc
budowaćsystemuteoretycznegobezpieniądzalubwłączaćgodopieroexpostjako
ewentualnyczynnikzakłócającyprzebiegprocesówgospodarczychrozpatrywanych
wwielkościachrealnych.
Keyneswykazuje,żesiłytkwiącewewnątrzsystemu(endogeniczne)niemogą
zapewnićstanurównowagiprzypełnymwykorzystaniusiłyroboczejizasobów
kapitałowych,stanu,wktórympoziomdochodunarodowegoosiągamaksimum.
Przyczynątakiegostanurzeczyjestniedostatecznypopyt.Potrzebnyjestwięc
czynnikzewnętrzny(egzogeniczny),którymógłbyprzeciwdziałaćtemubrakowi
popyturodzącemuprzewagęoszczędnościnadinwestycjami.Tęfunkcjęstymulato-
rapopytumożeipowinnospełniaćpaństwo.Instrumenty,jakieKeynesproponuje
państwuwceluprzeprowadzeniategoprzedsięwzięcia,sąróżnorodne:począwszyod
działańnarzeczobniżeniastopyprocentowej,poprzezzwiększenieopodatkowania
wysokichdochodówprzyjednoczesnymzwiększeniuświadczeńspołecznychna
rzeczgrupnajniżejuposażonych,askończywszynainwestycjachfinansowanych
zdługupublicznego.Keynes,zdającsobiesprawęztego,żepropozycjaingerencji
państwamożebyćinterpretowanajakozamachnaindywidualizm,wyrażaprzekona-
nie,żeproponowaneprzezniegośrodkiwynikajązteoretycznegoimperatywu,więc
ichzastosowaniejestkonieczne.
TezyJ.M.Keynesawywarłyinadalwywierająogromnywpływnateorię
ekonomii.Keynesizmniejestjednaknurtemjednorodnym.Możemywnim
wyróżnićneokeynesizmipostkeynesizm.Neokeynesizmjestkontynuacjątzw.
syntezyneoklasycznej.Syntezaneoklasycznapolegałanapróbieskonstruowania
teoriiłączącejmakroekonomicznetezyJ.M.Keynesazpodstawamineoklasycznej
mikroekonomii.Głównymiprzedstawicielamitegonurtusątacywybitnitwórcyjak
J.R.Hicks(1904–1989),P.A.Samuelson,F.Modigliani,J.Tobin.
Neokeynesiścibywająniekiedynazywanikeynesistamiwanaliziekrótkook-
resowejimonetarystamiwanaliziedługookresowej.Uważają,żewkrótkimokresie
ceny(takżepłace)sąwzględniesztywne,tzn.reagująwolniejnazmianypopytu
aniżeliwielkościrealne(poziomzatrudnienia,produkcja).Wkrótkimokresiespadek
popytuglobalnegomusispowodowaćrecesję.Rządpowinienwięcprowadzić
politykęstabilizacyjną.
Politykastabilizacyjnapowinnaopieraćsięprzedewszystkimnainstrumentach
politykifiskalnej.Wpływająonebezpośrednionawielkośćpopytu,powodując
większąskutecznośćpolityki.Wprzypadkupolitykipieniężnejtadrogajestdłuższa
imniejpewna.Stosującinstrumentypolitykipieniężnej,możnawpływaćna
wysokośćstopyprocentowejidopierozajejpośrednictwemnapopyt.
Wdługimokresiegospodarkawracadostanurównowagiprzypełnym
wykorzystaniupotencjałuprodukcyjnego.Rośnierolapolitykipodażowej,skie-
rowanejnapodniesieniepoziomuprodukcjipotencjalnej.Nagrunciesyntezy
neoklasycznejnastąpiłowięcpołączeniewiarywsamoczynnemechanizmyprzy-
wracającerównowagęgospodarczązprzekonaniemokoniecznościaktywnej
politykiekonomicznej,któramaniwelowaćskutkiniedoskonałościmechaniz-
