Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
negującymto,cooczywiste,stawiającympodznakiemzapytania
powszechnieuznanąprawdę.Jestwięcparadokssposobem
nauwolnieniesięodmyślowychszablonówijęzykowychstereotypów.
Socjologiaposługujesiępojęciem„kalka”(cliché),któreodnosisię
dopewnychsposobów(schematów)myślenialubupraszczającego
opisurzeczywistości.Kalka–toodwołaniesiędostereotypów
iautostereotypówfunkcjonującychwobrębiedanejzbiorowości.
Uproszczonyobrazstrukturyspołecznejwykorzystywanyjest
wróżnychideologiachwcelumobilizacjispołecznejidokonania
zmiany.Ztegowzględukalkistanowićmogądogodnenarzędzie
manipulacji„Clichéfunkcjonujeprzezmaskowaniejakiegośstanu
rzeczy.Tozaśjestrównoznacznezfałszerstwemotyle,oilemaskuje
sięjakiśstanrzeczy,spodziewającsię,żeujawnieniegonie
doprowadziłobydowyboruzgodnegozzamysłamiosobyposługującej
sięcliché”(J.P.Stern).Tegotypumanipulacjawystępujeczęsto
wsferzejęzykapropagandypolitycznejorazreklamy.
Aforyzmmożestanowićremediumnateprzypadłościichoroby
społeczne.Aforysta–posługującsięparadoksem,prowokacją
artystyczną,eksperymentempsychologicznym–możedokonać
szokującejdekonstrukcjischematówmyślenia,mówieniaidziałania.
Tomożesłużyćwykształcaniuwodbiorcachpostawyotwartości,
krytycyzmu,dociekliwości.Tegotypuintelektualnaprzekoradaje
domyślenia,zmuszadoweryfikacjiwiedzynarzuconejspołecznie,
wyrabiapostawęsceptyczną,nieufnąwobecuproszczonychsądów
iszablonowychnawyków.Więcej,taprzewrotnośćheurystycznanie
tylkosprawdzaiwzbogacawiedzę,leczrównieżtrwalerozwija
zdolnościpoznawcze.Jesttoterapiaszokowa(dekonstrukcja,
deautomatyzacja,dezintegracjapozytywna).Dotejmetodymożna
równieżzaliczyćgrysłów(vide:gryjęzykowewedługWittgensteina),
ironicznąsokratejskątechnikęnauczaniaidyskursufilozoficznegooraz
paradoksalnąpoetykęiparalogikęaforyzmów.