Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zasadametody
14C
Gałąźdrzewazwalonegoprzezosuwiskowywołaneseriąulewnychdeszczy,gdzieś
wokresieatlantyckimholocenu,jeststosunkowozwartym,zamkniętymobiektem.Atomy
węgla,zktórychwdużejczęściskładająsięwydobyteprzezgeomorfologaszczątkigałęzi,
zostałypobranezatmosferyzCO2.
Watmosferze,pozagłównymizotopemwęgla
12C,występujetakżepewnailośćnie-
stabilnegoizotopu
14C.Tenradioaktywnyizotopjeststalewytwarzanywatmosferzeprzez
promieniowaniekosmiczne,wreakcjizjądramiatomówazotu(którychwpowietrzunie
brakuje).Wytworzoneatomy,awłaściwiejądraatomowe
14C,popewnymczasiezamie-
niająsięspontaniczniezpowrotemwjądra
14N.Atom14Cma50%szans,byprzeżyć5730
lat,takwięcśredniozmasyatomów
14Cpołowaichznikniewciągutakiegowłaśnieczasu.
Rosnące,świeżegałązkidrzewamająwsobietakiprocentizotopu
14C,jakijestwat-
mosferze.Jeżelizałożymy,żewtedy,powiedzmy5tysięcylattemu,watmosferzebyłora-
diowęglatylecodziś,towystarczyzmierzyćwlaboratoriumkoncentrację
14Cwatmosfe-
rzeiwowymdrewnianymszczątku.Względnieprosteprawowykładniczegozaniku
radioaktywnegoizotopupozwolinamobliczyć,jakdawnotemudrzewozaprzestałopobie-
raniadwutlenkuwęglazatmosfery(naskutekgwałtownegowydarzenia).Takwyznaczony
wiekgałęzibędziewiekiembezwzględnym,wyrażonymwfizycznychjednostkachczasu,
czyliwlatach.
Niestety,jakwewszystkichpomiarach,takituwynikobarczonyjestniepewnością.
Możemymierzyćwiekpróbekszczątkówpochodzącychzminionychwiekówalbo
zpołowyostatniegozlodowacenia,aleniepewnośćwynikubędziewnajlepszychwypad-
kachwynosiła20-30lat,awnajgorszychażkilkatysięcylat.Istnienieniepewnościpo-
miarowejoznacza,żenaprzykładmającnastępującedwawynikipomiaruwiekudwóch
kawałkówdrewna5550±50lati5650±40lat,niemożemywykluczyć,żepochodząone
dokładnieztegosamegoczasu,żendatują”tosamoosuwisko.
Obiektypodlegająceanaliziemetodą
14C
Metodą
14Cwyznaczaćmożnawiekobiektówzawierającychwęgiel.Pamiętaćprzy
tymwarto,żeotrzymanywynikoznaczałbędziemoment,wktórymwęgielzostałpobrany
zatmosfery(przezroślinę,którąnp.następniezjadłkoń,któregoorganizmużyłatomów
9
