Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Czas
Numerinskrypcji
Miejsce
znalezienia
Numidia
Numidia
Numidia
Datacja
16R.Afr,95,1951,s.235nr12
–39
17G.Sotgiu,s.88nr45
–40
18AE,1981,917
–
39;40
Jakmożemyzauważyć,większośćznanychnampoświadczeńużyciafor-
mułyrestitutororbisnainskrypcjachpoświęconychAurelianowipochodzi
zNumidiiorazGaliiNarbońskiej.Używanotamczęstobardzorozbudowanej
tytulaturycesarza41.WNumidiimożnazauważyćwyraźnąkorelacjępomię-
dzyużywaniemwobecAurelianaformułyperpetuusimperatorarestitutor
orbis.Oiletenpierwszytytułwinskrypcjachznanyjestpraktycznietylko
wafrykańskichprowincjach42,toformułarestitutororbismaponadlokalny
charakter.SpotykamyjąwItalii,naBałkanach,Galii.Wynikaztegoistnie-
niewieluszablonówrozbudowanejtytulaturyAureliana.
Znacznejczęściztychnapisówniejesteśmywstaniejednoznacznieda-
tować.Inskrypcje,któremożnaprzypisaćdokonkretnejdaty,dziękizacho-
waniunanichnumerutribuniciapotestaspochodzązlat274i275.Jeżeli
odrzucisięinskrypcjęzKallatis,którejzwiązekzAurelianemjestniepew-
ny,tożadnegoztychtekstówniemożnadatowaćnawcześniejniżkoniec
272r.Ponieważwieleinskrypcjijestmocnouszkodzona,toniesposóbod-
powiedziećnapytanie,czynaichpodstawiemożnazauważyćzwiązekpo-
międzytymtytułemaodzyskaniemzachoduprzezAureliana.Wkażdym
raziedatowaniemonetprzezR.Göblawyraźnietemuprzeczy.Jeślipamię-
tamy,kiedyemitowanopierwszemonetyAurelianazhasłemrestitutoror-
bis(272r.),touzasadnionabędziehipotezaopojawieniusięgonajpierw
namonetach,adopieropóźniejwinskrypcjach.Wtymwypadkumieliby-
39
Inskrypcjajestuszkodzona,niestetyniezachowałasięjejczęść,naktórejmógłzostaćpo-
danynumertribuniciapotestasczykonsulatu.
40
Inskrypcjajestwbardzouszkodzona.Możnajedynieodczytaćzniejimięcesarzaorazty-
tułrestitutororbis,żadneelementydatująceniezachowałysię.
41
NajczęstszepoświadczeniaużyciatytułurestitutororbiswobecAurelianazAfryki(ado-
kładniejzNumidii)najprawdopodobniejjestrezultatemzachowaniasiętamwiększejliczby
łacińskichinskrypcjiniżwinnychczęściachświatarzymskiego.Zwróćmyuwagęnabrak
tejformułynanapisachpochodzącychzAfrykiProkonsularnej.Szczególniejeżeliporów-
namytozestosunkowoczęstąobecnościąjejwinskrypcjachzNumidii.Aleprzystosun-
kowoniewielkiejliczbieinskrypcjiAureliananiemożnarozstrzygnąć,czytotylkoprzy-
padek,czyteżtkwiwtymgłębszaprzyczyna.
42
OużywaniuformułyperpetuusimperatorCf:A.Daguet,L.DomitianusAurelianusper-
petuusimperator,„AntiquitesAfricánes”28(1992),s.173–186.
22
