Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
kodlanowożytności,aleprzedewszystkimdlaniej-pojęćfilo-
zoficznych.Uprzedzająctokrozważań,nadmienię,iżprzeformu-
łowanietomożnaująćjakozamianębytuwsens,ustąpieniepod-
miotu-duszynarzeczpodmiotu-ciała(duszaroztapiasięwświe-
cie,ciałozaśuległoswoistejdesubstancjalizacji),natomiast
poznanieprzeobrażasięwaktywność,którąmożnaokreślićjako
wyzwalaniesensu.Wartozauważyć,iżdopodobnychwniosków
niesposóbbydojśćnabaziepoglądówpojedynczegomyśliciela
czykierunkureprezentowanegoprzezkilkufilozofów,aninawet
gdybyśmywzięlipoduwagęcałośćdokonańdwudziestowiecz-
nychmyślicieliistaralisięodnaleźćczęśćdlanichwspólną.By
historiętępokazać,koniecznyjestwybór,atenpodyktowanyjest
nakreślonąpowyżejwewnętrznąlogikąrozważań.
Przeformułowaniawspomnianychtrzechreprezentatywnych
dlatradycjifilozoficznejpojęćniemożnauznaćzaprzypadkowe.
Pozatym,żesątopojęciadlafilozofiipodstawowe,toniebezzna-
czeniajestfakt,iżpozostająonezesobąwścisłymzwiązku:każde
znichstanowielementtejsamejrelacjiokreślonejjakopoznaw-
cza.Dlategoteżkiedyzmianieulegajednoznich,pozostałetrud-
nouznaćzaniezmienione.Ciekawejestrównieżto,żechoćzmie-
niasiękażdeznich,niemożliwymbyłobyznaleźćzasadępierw-
szeństwacodokolejnościzajściaowychzmian.Niejestbowiem
tak,żezmianapojęciapodmiotupociągazasobązmianępojęcia
bytu,atazkoleirelacji,jakaichłączy.Historiafilozofiiwspół-
czesnejdokumentujezmianywtreścigłównychpojęć,alenajej
podstawieniejestmożliweprześledzeniekierunku,wjakimna-
stępowały.Pojęciateopracowywanobezznajomościczegoś,co
możnabynazwaćprawidłamimyśleniacharakterystycznymidla
czasuichkształtowaniasię(teuwidaczniająsięwrazzdystansem
czasowym,któregotwórcyepokimiećniemogli),czylibezświa-
domościBzmianglobalnych”.Tojednakprzemawiazafaktem
istnieniaczegośwrodzajuBduchaepoki”lubzmianyBfilozoficz-
negoklimatu”,któranastąpiławokółnich.Dlategoteżtwierdzić
będę,żerewizjatradycjifilozoficznej,wewspomnianympojęcio-
wymzakresie,dokonujesięwkierunku,choćnieuświadamianym
przezposzczególnychmyślicieliepoki,tojednakzbieżnym.Za-
