Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
RomanBäcker
Czterypłaszczyznydemokracji
Kiedymożnamówićosuwerennościnarodupolitycznego?Wtedy,gdynaródpolitycz-
nyjestsuwerenem.Asuwerenemjestwtedy,gdyjegodecyzjemającharakterostatecz-
nyinieodwołalny9.Gdyniktinnywdanejzbiorowościspołecznejniejestwstanieich
unieważnić,zmienićlubniewykonać.Suwerennośćnarodupolitycznegonigdynie
obejmujewcałościwszystkichsferżyciapublicznego.Możliwejestjednakokreślenie
jejzakresu.Możnatozrobićpoprzezprzeanalizowanieczterechpodstawowychpozio-
mówfunkcjonowaniademokracji.
Pierwszymznichjestzasięgudziałunarodupolitycznegowcałymspołeczeństwie.
Jeślitenudziałjestprzeważający,tomożnaprzypuszczać,żeszansenatrwałąsuwe-
rennośćnarodupolitycznegosąwiększe.Podmiotowośćpolitycznaobywatelijest
zależnaodwieluczynników,jaknp.socjalizacjaszkolna,praktykafunkcjonowania
wmałychgrupachspołecznych,rodzajwykonywanejpracy,czywielkośćczasuko-
niecznegodlazaspokojeniapotrzebżyciowych.Zasięgnarodupolitycznegoniejest
tożsamyzpoziomemfrekwencjiwyborczej.Możebyćszerszy-szczególniewtedy,
gdywprowadzasięnp.rozwiązaniapozornietechniczneutrudniająceudziałwwy-
borach(możnatuwymienićnp.ograniczenieliczbylokaliwyborczychczyniewpro-
wadzaniee-voting10lubistnieniebarierdlaosóbniepełnosprawnych).Możeteżbyć
węższy.Jesttakwtedy,gdywwyborachuczestniczyczęśćuprzedmiotowionychmas.
Zazwyczajichudziałjestrezultatemdwóchbodźcówznanychodstarożytnościjako
panemetcircenses11.
Drugimpoziomemjestzakresnajważniejszychsprawpodlegającychosądowiide-
cyzjinarodupolitycznego.Jeślinaródpolitycznydebatujeidecydujeonajważniejszych
kwestiach,topoziomjegosuwerennościjestwysoki.Pulascenariuszydecyzyjnych
musidotyczyćwtakimprzypadkukluczowychproblemówkoniecznychdorozwiąza-
niaprzezdanynaródpolityczny.Donichnależąprzedewszystkimwyboryreprezen-
tantówdoorganówwładzpublicznych,referenda(konstytucyjne,traktatoweiinne).
Ważnymikwestiamisąrównieżsposobyrejestracjiidziałaniapartiipolitycznych.Jed-
9
Zob.np.C.Geertz,,Whatisastateifitisnotasovereign?Reflectionsonpoliticsincompli-
catedplaces,nCurrentAnthropology”2004,vol.45,nr5,s.577-593.
10
P
.Tarasov,H.Tewari,Tefutureofe-voting,nIADISInternationalJournalonComputerSci-
ence&InformationSystems”vol.12,no.2(2017);J.PGibson,R.Krimmer,V
.Teague,J.Po-
mares,Areviewofe-voting:thepast,presentandfuture,nAnnalsofTelecommunications”
,
vol.71,nr7(2016),s.279-286.
11
Zob.D.StonePotter,D.Mattingly,Life,Death,andEntertainmentintheRomanEmpire,Ann
Arbor1999;W
.Brady,Tatsovereignbeing:historymatters,[w:]SovereignSubjects,London
2020,s.140-151;T.BlomHansen,F.Stepputat(red.),Sovereignbodies:Citizens,migrants,
andstatesinthepostcolonialworld,Princeton,NJ2005.
