Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
fakt,żezagadnienietonajszerzejomawianejestwkontekście
wydarzeńostatniegorokuprzedwybuchemIIwojnyświato-
wej,stądnajegooceniezaciążyćmusiałyidysproporcjasił
międzyobupaństwami,isprawanpropozycji”niemieckich,nie
wspominającjużowszystkichkonsekwencjachspojrzeniaex
post.Tymbardziejwartowięcsięgnąćdodorobkugrupy,która
takąkoncepcjępotrafiłasformułowaćiuargumentowaćjesz-
czewIIRzeczypospolitej.Bezjejuwzględnieniatrudnomówić
orzetelnejoceniepolitykizagranicznejmiędzywojennejPolski.
Wewspółczesnejdyskusjiohistoriiipolitycemiędzyna-
rodowejngermanofilom”międzywojennymwartooddaćgłos
jeszczezjednegopowodu.Politykazagranicznaniejestzagad-
nieniem,którebyłobywpolskiejhistoriitraktowanezprze-
sadnąatencją,nacozapewneniebezwpływujestfakt,żeoile
wnaszychdziejachniebrakbłyskotliwychzwycięstwmilitar-
nych,otylepróżnoszukaćwniejpostaci,zwłaszczawepoce
nowożytnej,porównywalnychzTalleyrandem,Bismarckiem
czyCavourem.Stądnietylkowpowszechnejświadomości,
aleiwśródhistorykówpolitykazagranicznaczęstoniejest
traktowanajakswegorodzajusztuka,wktórejzręcznygracz
możeosiągnąćwięcej,niżwynikałobytozjegomaterialnych
iniematerialnychzasobów,podobniejaknapolubitwymniej
licznaarmiamożepokonaćteoretyczniesilniejszegoprze-
ciwnika.Dochodzidotegopewienchaosdefinicyjny,brak
jasnychkryteriówoceny,pomieszaniekategoriipolitycznych
ietycznychwśródwytycznychracjistanu,októrymjużwspo-
mniano.Trudnoojasnosformułowanereguły,jakimipowin-
nakierowaćsiędyplomacjapaństwa,łatwoofrazesywrodzaju
niewiadomocowłaściwieznaczącejwypowiedziAleksandra
kazagranicznaRzeczypospolitejPolskiej1918-1939,Warszawa1998,s.203-
-281;M.Kornat,Politykarównowagi...,s.21-59;A.L.Sowa,Uproguwojny,
s.217-223.
30
