Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JanM.Stanik:Psychologiaiprawo…
15
Częstoteżowemuzróżnicowanemunazewnictwuodpowiadająszer-
szebądźwęższezakresyznaczeniowe.Uwidaczniająsięwtymwzglę-
dziedwietendencje.Pierwszaznichcharakteryzujesiętym,iżróżnymi
terminaminazywasiętesamepsychologiczneobszarybadawczeiapli-
kacyjne,drugazaśpoleganatym,żeużywanymnazwom(najczęściej
nazwienpsychologiasądowa”)towarzysząszerszebądźwęższezakresy
znaczeniowe.Stanten,jaknależysądzić,jestzjednejstronybezpośred-
niąkonsekwencjązróżnicowanychźródełidrógrozwojutejdziedzinyza-
stosowańpsychologii(zob.np.Greer,1971;Kubiak,1977;Stanik,
1986e),azdrugiejstronywynikazniewykorzystaniaodpowiednichza-
sadpodziałuowychobszarówbadawczo-aplikacyjnych,wypracowanych
iugruntowanychnaterenieprawoznawstwa,copowodujewystępowanie
swoistejnmozaikowości”ujęć,atymsamymbrakpotrzebnegouporządko-
waniaterminologicznego(zob.Stanik,1985b,s.9741977).
Przykładybrakuuporządkowaniawzakresieterminologiimożemy
spotkaćnawetwostatniowydanychrenomowanychpodręcznikachaka-
demickich(zob.np.Kościelska,2000,s.627).Wswoimopracowaniu
MałgorzataKościelskaplasujeróżnemerytoryczniedziałynpsychologiisą-
dowej”wsferzeszerokopojętegoobszarupraktyki,tj.wymiarusprawied-
liwości(np.problematykępracykuratorasądowego),nazywającjewtytule
rozdziałułącznienpsychologiąsądową”.Innyznanybadacztejproblema-
tyki,JamesR.P.Ogloff(2000),proponujeogólnąnazwęlegalpsychology
dladyscyplinynaukowejbadającej:(1)wpływprawanaludzi,(2)sposo-
byinkanały”wpływuludzinaprawo,(3)aplikacjęwiedzypsychologicz-
nejwinstytucjachprawnychwstosunkudoosób,którewchodząztymi
instytucjamiwkontakt.Jeszczeinnestanowiskozajmujewtejmaterii
RonaldBlackburn(1996);takżeproponujeogólnąnazwęlegalpsycho-
logy,któraobejmowałoby:(1)psychologyinlaw(psychologiawprawie),
(2)psychologyandlaw(psychologiaa/iprawo1),(3)psychologyoflaw(psy-
chologiaprawa).Rozwijającswójpodział,autorstwierdza,żepsychologyin
lawtoprzedewszystkimdziedzinaaplikacjipsychologiiwsądzie.Zkolei
terminpsychologyandlawobejmowałbydziałalnośćbadawcząkoncentrują-
cąsięnapsychologicznejproblematycezwiązanejzprawem,np.cowpływa
nawerdyktysędziów;jakieczynnikiwpływająnapopełnianieprzestępstw.
Zkoleinazwapsychologyoflawdotyczyłabybezpośrednionormprawnych,
np.kwestii:dlaczegoludzieichprzestrzegająlubnieprzestrzegają;wjaki
sposóbocenianesąwspołeczeństwiekonkretnenormyprawne.
1Wartowtymmiejscuwskazaćnajeszczeinnepojmowanieprzedmiotupsychology
andlaw,przedstawioneprzezD.Carsona(2003).ZdaniemCarsona,wzakrestejsub-
dyscypliny,obokpsychologicznychbadańprawa,powinnawchodzićwspółpracapsycholo-
giizprawembądźprawazpsychologią,zawszejednakzpierwszoplanowymzaakcento-
waniemfunkcjipsychologii.
