Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
Wujęciumikroekonomicznymsystemgospodarczyjestzatemzbiorempodmiotów
funkcjonującychpoprzezmechanizmywytwarzania,sprzedażyorazzakupówtowarów
iusług.Ogólnysensistnieniategosystemuijegopodstawowaracjabytusprowadzają
siędodawanialudziompracyizaspokajaniaichpotrzebwzłożonym,dynamicznym
procesierozwojowym.Szczególnemiejscezajmujewnimpodukładelementów,który
nazywamysystememfinansowym.Dlatejczęśćgospodarki,wktórejwytwarzanesą
dobrakonsumpcyjneiinwestycyjne,nazywanejsferąrealną,systemfinansowyodgry-
waszczególnąinfrastrukturalnąrolę,sterujączarównoprzepływempieniądzawtoku
procesówbieżącejwymianygdywykorzystujesięróżneinstrumentyfinansowedo
realizacjitransakcji,jakijegonadwyżkamipoprzezinstytucjepośrednictwafinan-
sowego,któreprzejmujątworzoneoszczędnościikierująjedogospodarkiwcelujej
finansowania.
Systemfinansowypowinienodgrywaćsłużebnąrolęwobecsferyrealnej,takjak
krwiobiegodgrywasłużebnąrolęwobeckomórekorganizmu,dostarczającśrodkiod-
żywczeitlenorazspełniającwieleinnychfunkcji.Jeślijednakzaczynadominować,
jesttoniebezpiecznysygnałwyobcowania,którenastępniemożeprowadzićdoregresu
wsferzerealnej.Wzrostwartościindeksów,następującywkonsekwencjizyskówzope-
racjifinansowych,niezawszebowiemwiążesięzpozytywnymiskutkamidlasferyre-
alnej,leczwprostprzeciwnie,możesięodbywaćzeszkodądlaniej,jeślispowoduje
perturbacjewcenachaktywównaprzykładspowodujeprzewartościowaniecennieru-
chomości,stópprocentowych,kosztówkredytuitp.
W
dzisiejszychczasachjednaksystemgospodarczyzwielupowodówniemożesię
ograniczaćdoczystoekonomicznychrelacjimiędzywytwórcamidóbriichklientami;
ograniczanierelacjigospodarczychwyłączniedorynkowychbyłobyraczejfantazjązka-
tegoriisciencefiction.Francuskiekonomista,założycielipierwszyprezesEBOR-u,wy-
bitnyfinansistaJacquesAttali3wswejksiążce,właśnieswegorodzajuekonomicznym
sciencefiction,wykazał,dojakichskutkówmożedoprowadzićnieskrępowanyrozwój
rynków,cosięmożestać,jeślirządyniepodejmądziałańblokującychpędkucałkowitej
prywatyzacjiwszystkiegoiujęciawkarbykorporacjonizmuwszelkichdziałańzobsza-
ruusługoferowanychprzezsektorpubliczny.Otorynek„wniedługimczasieprzejmie
wszystkieusługipubliczne,arządy(...)pozbawiwszelkichprerogatyw,wtymrównież
suwerenności”.„Usługiedukacyjne,zdrowotneoraztezwiązanezzapewnieniemsuwe-
rennościpaństwowejdotądobsługiwanegłównieprzezpracownikówpaństwowych
stracącałkowicieswójdotychczasowycharakter:lekarze,profesorowie,sędziowieiżoł-
nierzestanąsiępracownikamisektoraprywatnego.Usługitebędącorazdroższe,(...)
wkońcuzostanązamienionenaseryjneproduktyprzemysłowe”.„Wzamianzaobniżkę
podatków,którabędziekorzystnaraczejdlanajbogatszych,usługipublicznestanąsię
płatne,coodbijesięniekorzystnienanajbiedniejszych.Użytkownicy(...)stanąsiękon-
sumentami,będąmusielipłacićzausługialbowformiebezpośredniegozakupuod
usługodawcy,albopodpostaciąpremiiprzekazywanejtowarzystwuubezpieczeniowe-
mu(...)będzietosubstytutpodatków.Owetowarzystwaubezpieczeniowebędąwyma-
gałynietylkotego,byichkliencipłacilipremie,alebędąsprawdzały,czyżyjązgodnie
znormamiabyzminimalizowaćponoszoneprzezsiebieryzyko.Stopniowodojdzie
dotego,żebędądyktowałyogólnoświatowenormy.(...)Każdybędziemusiałwyrazić
zgodęnanadzór.Nadzórtosłowokluczdoprzyszłości”.„Państwainarodybędąmiały
3
J.Attali,Unebrèvehistoiredel’avenir,Fayard,Paris2006.
