Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
świątyniach,rozbrzmiewającychwdniświątecznegromkimi,zcałejpiersipłyną-
cymipieśniamireligijnymi.To,żewtrącająceuporusku”
,ledwopiśmiennekobiety
łączyłysięwczasienabożeństwzcałymświatemkatolickimpoprzezwypowiadane
wjęzykułacińskimformułki,aniecozniekształcone,prastarekościelnepieśni
polskiezanurzałyjewprzebogatąspuściznękulturowądawnejRzeczypospolitej,
byłozasługątychnielicznychkapłanówpozostałychwpaństwiesowieckim,któ-
rzytroszczylisięoduszeswychwiernych,azarazemozachowanietożsamości
kulturowej,broniącjejprzedsowietyzacją.
Św.JanPawełIIniejednokrotniepodkreślał,iżmisjazbawczaKościołaidzie
wparzezmisjąkulturotwórczą,asłowoukult”iukultura”posiadajątensam
rdzeń.WkontekścieMileniumChrztuRusiuniwersalnesłowaPasterzaKościoła
powszechnego,odnoszącesiędokulturywschodniosłowiańskiej,związaćmożna
zsytuacjąKościołałacińskiegonadawnychziemiachkresowych.Katolicyzmła-
cińskinaWschodziezawszebyłwsposóborganicznyzwiązanyzkulturąpolską,
zarazemwkomponowanywzachodnimodelcywilizacji.Przypominającsłowa
papieskie,żeuwłaśnieChrzestichrześcijańskakultura—taprzejętaodKościoła
powszechnegoirozwiniętawoparciuowłasnewrodzonebogactwaducha—sta-
łysięsiłamidecydującymiojejprzetrwaniu”
1
,możemystwierdzićzpewnością,
iżdziękipolskościprzetrwaławiaranaWschodzie,naziemiachnazywanychwpol-
skiejtradycjiKresami.Przezwiekitenfenomenbyłnaderoczywisty.Wczasach
zaborów,okupacji,ludobójczychczysteketnicznych,komunistycznychrepresji
niktniepodważałuświęconychwiekamitradycjisakralnychpowiązańpolskości
iKościołałacińskiego.Nietworzyłosięprzytymgetto,niezamykanosięwsobie
—Kościółrzymskokatolickipozostawałzawszeotwarty,gotówprzyjmowaćno-
wychwiernych.DziałalnośćKościołakatolickiegozawszeteżwiązałasięzrecepcją
—wwiększymczymniejszymstopniu—kulturypolskiej.Obecniejednakdajesię
zauważyć,żenowageneracjaduchowieństwatworzynowąrzeczywistośćkultu-
1
Euntesinmundum.ListapostolskiJanaPawłaIIzokazjitysiącleciachrztuRusiKijowskiej(25stycznia
1988),https://www.ekai.pl/euntes-in-mundum/(21.12.2021).
–8–
