Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
W2012rokuminęłostodwadzieścialatodnarodzinbiskupaZygmun-
taChoromańskiego,biskupapomocniczegowarszawskiegoisekretarzaEpi-
skopatuwlatach1946-1968.W2008rokuupłynęło40latodjegośmierci.
Wpublikacjachhistorycznych,takżekościelnych,obietedatyprzeszłykom-
pletnieniezauważonejakorocznicezwiązanezpostaciątegohierarchy,które-
googromneznaczeniedlapowojennychdziejówKościoławPolscewydajesię
wciążniedoceniane,asamasylwetkaduchownego-niecozapomniana.
Wprawdzienazwiskobp.Choromańskiegopojawiasięwopracowaniach
takichautorów,jak(wkolejnościalfabetycznej):A.Dudek,B.Fijałkowska,
K.Gruczyński,A.Micewski,B.Noszczak,J.Pietrzak,P.Raina,M.P.Roma-
niuk,Z.Zieliński,J.Żaryn,
1
atakżewieluinnych,jednakpostaćhierarchy
stanowijakbyfldodatek”doosobyPrymasaTysiąclecia,kardynałaStefana
Wyszyńskiego.BiskupChoromańskiniezostałnigdydotądwsposóbodpo-
wiedniflprześwietlony”przezhistoryków.Niepoświęconomudotychczas
odrębnejmonografii.PostaćbiskupaChoromańskiegodoczekałasięjedynie
kilkuzwięzłychopracowańencyklopedycznychnapotrzebywydawnictw
typusłownikowego.
2
Niniejszyszkicjestzatemprzedsięwzięciempionier-
skim,jeślichodzioukazaniesylwetkiidziałalnościtegokapłanaoniezwykle
1
NazwiskawymienionepowyżejodnosząsiędoautorówopracowaństosunkówKo-
ściół-państwowskaliogólnokrajowej.Dlarzetelnościpracywymienićnależytakżetych
historyków,którzyzaprzedmiotswoichbadańobraliwspomnianestosunkiwwymiarze
regionalnym.Doautorówtychnależąm.in.:K.Białecki,R.Gryz,Ł.Marek,B.Stanaszek,
J.Śledzianowski,D.Zamiatała.Równieżwpublikacjachtychżehistorykówpojawiasięna-
zwiskobp.Choromańskiego.WynikatozfaktuinterweniowaniasekretarzaEpiskopatu
takżewsprawachlokalnych,cozkoleibyłopochodnącentralistycznegosystemuwładzy
wPolscei-siłąrzeczy-centralizmu,doktóregoniejakozmuszonyzostałEpiskopat.
NiektórzyautorzyosobęsekretarzaEpiskopatuprzywołująwopracowanychprzez
siebiemonografachpoświęconychjakiemuśwybranemuzagadnieniu.Takczyniąnp.
M.Biełaszko,D.Zamiatała,E.KaczmarekczyA.Mirek.Pierwszyprzedmiotemswoichba-
dańuczyniłflTygodnikWarszawski”iosobęjegoredaktora,natomiasttrójkapozostałych
-zgromadzeniazakonnemęskieiżeńskie.
Niesposóboczywiściewkrótkimwstępiewymienićwszystkichhistoryków,którzy
wswoichopracowaniachumieściliosobęsekretarzaEpiskopatu.Nazwiskaautorówitytu-
łyichpublikacjizamieszczamwprzypisachorazwbibliografi.
2
Najważniejszeznichto:Encyklopediakatolicka,Lublin1979,t.3,s.237-239;BiskupiKo-
ścioławPolscewlatach965-1999.Słownikbiografczny,oprac.PiotrNitecki,Warszawa2000,
s.52;Słownikpolskichteologówkatolickich1918-1981,pracazbiorowapodred.Hieronima
E.Wyczewskiego,L.Grzebienia,J.Mandziukat.V,Warszawa1983,s.203-205;Polscykano-
niści(wiekXIXiXX),cz.1,A-K,red.J.R.Bar,Warszawa1981,s.73-75.
13