Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
1.Zagadnieniawstępne
SejmuiSenatu
RP
orazstenogramyposiedzeńSejmuŚląskiego.Parlamentarzyści
niemieccyskwapliwiekorzystalizeswoichuprawnień,przedstawiającnaforum
parlamentupetycje,wnioski,skargi,interpelacje,dotycząceniekiedyrównież
bibliotek.
1.5.Celeizałożeniarozprawy(zasięgterytorialny,językowy,chronologiczny)
Zbadaniewskazanegowtytulepracyzagadnieniawymagałosprostanianieła-
twemuzadaniu,jakimjestpróbarekonstrukcjistanuifunkcjonowaniabibliotek
mniejszościniemieckiejwPolscemiędzywojennej.Trudnośćwynikazdużego
zasięguterytorialnegopolabadawczego(IIRzeczpospolita);znacznyobszarba-
dań,różniącysięodterytoriumdzisiejszejPolski,czynidostępdoźródełarchiwal-
nychutrudnionym(Wołyń,Lwowszczyzna).Odtworzeniedziałalnościbibliotek
niemieckichw
IIRP
wymagałowniknięcianietylkowdokumentację(często
szczątkową)obrazującąichdziałalność,lecztakżewotoczenie,wktórymfunk-
cjonowały;wszczególnościchodziłooprześledzeniemechanizmówdziałalności
bibliotek,ichmiejscawżyciuorganizacjimniejszościniemieckiej.Dodatkowym
czynnikiemkomplikującymrealizacjętegoambitnegocelubadawczegojestroz-
proszenieifragmentarycznośćmateriałubadawczego,którywznacznymstopniu
uległzniszczeniupodczas
II
wojnyświatowej.Moimzamiarembyłokompleksowe
przebadaniebibliotek,toznaczybezwzględunaichtyporazbezwzględunaich
lokalizację.Pracamawięcjużwzałożeniuodrzucaćwszelkieograniczeniajęzyko-
weiterytorialne.PrzedmiotemswejrozprawyuczyniłemobszarRzeczypospolitej
PolskiejwprzedwojennychgranicachorazNiemcy-wcelupokazaniazwiązków
międzymniejszościąniemieckąakrajemojczystym.Analizaobjęłaprzedewszyst-
kimmateriałyźródłowe,zachowanewarchiwachpolskichiniemieckich,również
warchiwachaustriackich,czeskich,ukraińskichilitewskich,wdalszejkolejności:
źródładrukowane(katalogibiblioteczne,sprawozdaniaszkolne,opracowaniasta-
tystyczne,aktyprawne,relacjeiwspomnienia),aponadtoopracowania,powstałe
przed
II
wojnąświatowąiponiej.Specjalnąuwagęzwróciłemnadokumenty
zokresumiędzywojennego(książkiiprasęmniejszościniemieckiej),niewolne
wprawdzieodpewnejstronniczości,stanowiącejednakowożcenneświadectwo
tamtychczasów.
Doszczegółowychcelówrozprawynależą:
1.Odtworzeniestandardówfunkcjonowaniabibliotekimniejszościniemieckiej
(wielkość,strukturaksięgozbioru,nabytki,personel,finanse,podstawyprawne)-
zatemrekonstrukcja„wnętrza”biblioteki.
2.Ustalenieefektówdziałalnościbibliotek,wtymsumarycznego-obejmujące-
gowszystkiebiblioteki,isumarycznego-obejmującegoposzczególnetypybibliotek
(liczbawypożyczeń,liczbaczytelników,preferencjeczytelnicze).
