Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Genezaiewolucjapojęciamiasta
21
nich:szkołami,kościołemorazdodatkowymiterenamizieleniiplacemzabaw.
Funkcjaprzemysłowa(fabryki,magazynyitp.)oraztransportowa(stacjakole-
jowa)zostałyzaprojektowanewzewnętrznejczęści,okalającejcałemiasto33.
WizjaHowardastanowiłapewienutopijnymodelidealny,rozwiązaniasto-
sowanewkonkretnychmiastachmiałybyćdostosowanedoichspecyfiki,wtym
m.in.ukształtowaniaterenu.Ideatazostaławykorzystanaprzyprojekciemiasta
LetchworthznajdującegosięnieopodalLondynu,wpracachnadnimuczest-
niczyłrównieżsamE.Howard.Zakładano,żeprzebudowaistniejącychmiast
będziemożliwadziękipostępującemuprocesowiichdepopulacji.Koncepcja
miasta-ogroduzostałajednakwykorzystanajedyniedoprojektowaniaobszarów
podmiejskich,stającsięuzupełnieniem,aniealternatywą,dlaistniejącychmiast.
Wizjamiast-ogrodów,chociażnigdyniedoczekałasięszerszegozastosowania,
stanowiłacennywkładwurbanistykęXXw.orazwpłynęłanadalszyrozwój
przekształceńobszarówmiejskich.
NawizjęmiastszczególnywpływwywarłCharle-EdouardJeanneret-Gris,sze-
rzejznanypodprzyjętympseudonimemLeCorbusier34,dlaniektórychbadaczy
twórcapierwszejijedynejpełnejpropozycjidoktrynyurbanistycznej35.Robert
FishmanporównywałLeCorbusieradotwórcykoncepcjimiasta-ogroduEbe-
nezeraHowarda:H[bylioni]inspirowaniprzeświadczeniem,żetylkoradykalna
zmianamiastrozwiążenietylkokryzysurbanistyczny,leczrównieżspołeczny,
aichwizjamiastabyłaobrazemcelówspołecznych,wktórewierzyli”36.LeCor-
busieruważał,żemiastowówczesnymkształciejestabsolutnieniedostosowane
dopotrzebwspółczesnegoczłowieka,acentramiastsąprawieniedoużytku
przezludzi37.LeCorbusierauważasięzajednegoztwórcówipodstawowych
przedstawicielimodernizmu(zwanegoteżfunkcjonalizmem)wurbanistyce.
Wprzedstawionejprzezniegowpierwszejpołowielat20.XXw.wizjidomi-
nowaływielorodzinnewieżowcewybudowanewrozwijającejsiętechnologiiżel-
33Zob.E.Howard,op.cit.,s.38in.
34LeCorbusier,właściwieCharles-EdouardJeannet-Gris(ur.6października1887r.
–zm.27sierpnia1965r.)–francuskiarchitektszwajcarskiegopochodzenia,zwolennikiczo-
łowyprzedstawicielnurtumodernizmuwarchitekturze.PomysłodawcaizałożycielMiędzyna-
rodowegoKongresuArchitekturyNowoczesnej(CIAM).Dojegonajważniejszychprojektów
należą:SiedzibaNarodówZjednoczonychwNowymJorku,niezrealizowanyprojektpałacu
LigiNarodówwGenewie,WillaSavoyewPoissy(Francja).
35Zob.P
.Lorens,Kształtowanienowejdoktrynyurbanistycznej,[w:]E.Cichy-Pazder,
T.Markowski(red.),Nowaurbanistyka:Nowajakośćżycia,BibliotekaUrbanisty,Warszawa
2009,s.38.
36R.Fishman,UrbanUtopiasinTwentiethCentury,MITPress,London1982,s.6.
37Zob.S.Giedion,Przestrzeń,czasiarchitektura:Narodzinynowejtradycji,Państwowe
WydawnictwoNaukowe,Warszawa1968,s.569.
