Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jakkolwiekwyodrębnieniebezpieczeństwawewnętrznegoizewnętrznego
ułatwiaprocesypoznawcze,jednaksąoneściślewspółzależne,aprocesywnich
zachodząceczęstorozciągająsięnaobydwawymiary.Współcześnie,wraz
zpostępującymrozwojemcywilizacyjnymiprocesemglobalizacji,pojawiły
sięzagrożeniabezpieczeństwa,któreniedająsięjednoznaczniezaszeregować
dokategoriizagrożeńwewnętrznychczyzewnętrznych.Sąoneokreślane
mianemzagrożeńtransgranicznych.
Bezpieczeństwojestpotrzebąpodmiotową,gdyżdotyczyjednostkiludz-
kiejiróżnychzbiorowości,któreobejmująróżnorodnepodmiotyzbiorowe,
począwszyodmałychgrupspołecznych(np.rodzin),poprzezspołeczności
(wspólnoty)lokalne,grupyetniczne,mniejszościnarodoweinarody,ażpo
cywilizacjeispołeczeństwoglobalne(gatunekludzki).Podmiotowycharakter
bezpieczeństwaoznacza,żejestonozawsze„czyjeś”ijestodczuwanewświa-
domościczłowieka,motywującgodopodejmowaniastosownychdziałańza-
pobiegawczychiprzygotowawczych.Bezpieczeństwopostrzeganezperspek-
tywypodmiotuokreślanejestjakopodmiotowywymiarbezpieczeństwa.
Najogólniejodpowiadaonnapytanie:oczyjebezpieczeństwochodzi?Wra-
machpodmiotowegowymiarubezpieczeństwaprowadzisięanalizębezpie-
czeństwazperspektywykonkretnegopodmiotuijegoegzystencjalnychwar-
tości.Liczebnośćiheterogenicznośćformorazuwarunkowańfunkcjonowania
zbiorowościludzkichsprawiają,żeszczegółowetreściichbezpieczeństwasą
równieżzróżnicowane.Różnorodnośćkategoriipodmiotówbezpieczeństwa
spowodowałaupowszechnieniewiążącychsięznimipojęćidefinicji,takich
jak:bezpieczeństwonarodowe(utożsamianezpaństweminarodem),mię-
dzynarodowe,społecznościlokalnych,grupiorganizacjispołecznychfunk-
cjonującychwpaństwieorazbezpieczeństwojednostkiludzkiejnazywane
bezpieczeństwempersonalnym.
Zbiorowościludzkiezajmująokreślonąpozycjęwstrukturzespołeczeń-
stwamiędzynarodowego(społeczeństwaZiemiczyglobalnego),nadającjej
warstwowycharakter.Warstwowaorganizacjazbiorowościskładającychsię
naspołeczeństwomiędzynarodoweleżyupodstawkoncepcjipoziomówana-
lizybezpieczeństwa.Układtakiumożliwiakompleksowąanalizębezpieczeń-
stwaróżnorodnychkategoriipodmiotów,usystematyzowanąwedługkryte-
riumichpozycjiwstrukturzespołeczeństwamiędzynarodowego.Koncepcja
tauwzględniacechyspecyficznedladanejkategoriipodmiotów(np.państwa),
atakżecharakterystyczneinterakcjepomiędzyposzczególnymikategoriami
podmiotów,funkcjonującychnatymsamympoziomie,atakżepomiędzy
podmiotamizlokalizowanyminaróżnychpoziomach.Zgodnieztąkoncepcją
całośćproblematykibezpieczeństwamożnaumiejscowićnapięciupozio-
14
