Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BANKSPÓŁDZIELCZYROZMOWAMIESIĄCA
Poidealistach
przychodzą
materialiści
RozmowazprezydentemLechemWałęsą,
laureatemPokojowejNagrodyNobla
OdkilkutygodniurzędujePanwEuropejskimCentrumSolidarności,gdziezokienwidać
stocznię,awłaściwieto,coponiejzostało.
Mamtakustawionyekrankomputera,żebyniepatrzećtam.Staramsięniewidzieć,jakumiera
mójzakład.Odchodzitak,jakstaryczłowiek.Wiem,żestocznianiemogłazostaćwtymmiejscu,
terazsąinneczasy,alenietaktomiałowyglądać.Sprzedawaćstoczniętotak,jakbywłasnąmat-
kęwystawićnatarg.
Tokultowemiejsce.Turozpoczęłasiępokojowarewolucja.Cosięstałozpozytywnąenergią
ientuzjazmemroku1980?
Wtedynaszezadaniebyłojasne–zrobićdemokracjęipluralizm.Polskamiałabyćdemokratycz-
na.Jednakmysprawiliśmy,żepozostałepaństwatakżeposzłydrogąwolności.Światniebyłprzy-
gotowanynatakwielkiezmiany,żebynarazpółEuropyprzyjęłonowy,demokratycznysystem.
Niktniewiedział,jakodejśćodstaregosposobumyślenia,odtamtejflozofi.Byliśmyidealistami,
apoidealistachzawszeprzychodząmaterialiściisprowadzająnaziemiępomysłyidealistów.
Wostatnimwywiadziedla„Newsweeka”powiedziałPan:„Niemaludzi,którzymyślelitak
jakja.Niemateżmojejstoczni,wktórejmiałemoparciemas.Wyrosłonowepokoleniewilczków”.
Czymłodepokolenie,którejestonlineikomunikujesięzapomocąsmartona,jestwstanie
stworzyćspołeczeństwoobywatelskie?
KiedyśpowiedziałemdoGeremka,panieBronisławie,odniesiemyzwycięstwoipójdziemypopu-
chardlazwycięzców,aleprzybiegnąmłodziiwyrwąnamgozrąk.Poprostuukradną.Może
todobrze,żemojepokoleniekończyepokę,wktórejwszystkobyłojasne.Dzisiajnowetechno-
logieposzłytakdaleko,żezaczynająnasprzerastać,poprostuniemieścimysięjużwdotych-
czasowychramach,wnaszychmałychpaństewkach.Internetzrewolucjonizowałświat.Rodzisię
pytanieczymamyrobićglobalizacjęczymożenajpierwkontynentalizację.Wtamtejepocekażde
państwofunkcjonowałowwytworzonymprzezsiebiesystemie.Wjegoskładwchodziławiara,
flozofa,obyczajeiokreślonewartości.Natomiastteraz,gdychcemystworzyćwspólnotę,musi-
mykonieczniepewnerzeczymiećwspólne.Często,gdyspotykamsięzludźmiipytam,jakbu-
dowaćkontynentalizację,tosaladzielisięodrazynadwieczęści.Jednimówią,żetrzebaopierać
sięnaideiwolnościinaniejbudowaćwspólnąEuropę,dotegododaćkapitalizm,systemprawny
iwolnyrynek.Drugapołowanatomiastmówiowartościach,bouważa,żebeznichniczego
niemożnazbudować.Kościółtwierdzi,żetrzebawychowaćczłowiekasumienia.Ajauważam,
żetrzebaustalićdziesięćlaickichprzykazań,stworzyćtakiwspółczesnydekalognaobecneczasy.
FOT.ROMANSZEWCZYK
Dekalogbezwartościchrześcijańskich?
Jaosobiściewolałbym,żebytobyłdekalogchrześcijański,aletenfundamentmusibyćuniwer-
salny,ponadczasowy,akceptowalnydlawszystkich–wyznawcówróżnychreligiiiniewierzących.
Nanimpowinniśmybudowaćwspólnąprzyszłość.Dlaprzykładu,takąwartościąuniwersalną
jestludzkasolidarność.Dopieropotem,woparciuowspólnieustalonewartościpowinniśmy
wEuropiezaprowadzićnowysystemekonomiczny,alenapewnoniekomunizminiekapitalizm
wobecnejformie.
>>
nr2Kwiecień–Maj2015
5
