Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
Podstawowymzadaniemontologiijestwspieranienaszychracjonalnychprze-
konańwkwestiiistnienia.Zadanietomożebyćwpełniurzeczywistnionejedynie
wobrębiedobrzeokreślonego-toznaczykompletnegoorazfilozoficznieinau-
kowowiarygodnego-systemukategoriiontologicznych.Zgodnieztradycjąpo-
chodzącąodGottlobaFregego,BertrandaRussella,LudwikaWittgensteinaiWil-
lardaQuine)agłównymnarzędziembudowytakiegosystemujestlogicznaanaliza
ontologicznychzałożeńjęzykaszerokopojętejnaukiorazjęzykanaturalnego.
Jednymzkluczowychproblemówtakiejanalizyjestkwestia,czypojęciesytu-
acji-szerokorozważanewfilozofiianalitycznej,zwłaszczawjejostatnichdzie-
sięcioleciach-należydodobrzeokreślonegosystemukategoriiontologicznych.
Jesttopytaniepoznawczoniebanalne,choćbyztegowzględu,żeanalizajęzyka
zwykłejlogikiniedajenambezpośredniożadnychwskazóweknatentemat-
choćdajenamtakiewskazówkiwkwestiiistnieniaprzedmiotów,klasirelacji.
Wwynikuprostegorozszerzeniatejlogikiokwantyfikatorywiążącezmiennezda-
nioweotrzymujemyjedynietezęoistnieniuprzynajmniejdwóchsytuacji(jako
wartościtychzmiennych).Takierozszerzenieniezawieranawetjęzykowychśrod-
kówekspresjidlasformułowaniawarunkuidentycznościsytuacji.
Tegorodzajuśrodkizawieralogikazespójnikiemidentyczności,czylilogika
niefregowska.LogikatabyłaodpoczątkubudowanaprzezRomanaSuszkęzmyślą
ojejinterpretacjiwpodstawachontologiisytuacji.Jednakżeobjaśnieniewarun-
kówidentycznościsytuacjiwtejlogiceniewykraczawzasadziepozawarunek
logikimodalnejdlaintensjizdaniowych:sytuacje-intensjesąidentyczne,jeśli
zkoniecznościmajątęsamąnwartośćontologicznąnfaktycznościlubkontrfak-
tyczności(winterpretacjimożliwoświatowej:jeślizachodząwtychsamychmożli-
wychświatach).
Przeciwkotemuwarunkowinajczęściejkierowanebyłydwaargumenty,nzgru-
boziarnistościnpojęciaintensjioraznzprocyn(slingshotargument).Zgodniezpierw-
szymznich,pojęcieintensjizdaniowejjestzbytsłabym(ngruboziarnistymn)przy-
bliżeniempojęciatreścizdaniowej;wszczególnościintensjenieróżnicująabs-
trakcyjnychsytuacjiopisanychprzezzdaniakoniecznieprawdziweoróżnychtreś-
ciach(takiejakn1jestliczbąnaturalnąnoraznNaiwnateoriamnogościjestsprzecz-
nan).Zkoleizgodniezargumentemnzprocynprosterozszerzenieteoriisytuacji
(wktórejobowiązująwspomnianewarunkiidentyczności)oteoriędeskrypcji
prowadzidoparadoksalnejkonsekwencji,żeistniejątylkodwiesytuacje.
OdczasupublikacjimonografiiJonaBarwise)aiJohnaPerry)egoSituation
andAttitudesw1983rokuutrwalasięwfilozofiianalitycznejprzekonanie,że
argumentnzprocynnieświadczyprzeciwkoontologiisytuacjijakotakiej,lecz
