Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘPTŁuMACzA
19
autorowirozprawyowzniosłości28.Owielesilniejszychemo-
cjiniżpięknodostarczajednakdoświadczeniewzniosłości,
będąceźródłemodczuciabólu,trwogi,przerażeniaczyzdu-
mienia.Otwierającdrogękuowielebardziejskrajnymiin-
tensywnymdoznaniom,wzniosłośćpozostajejednocześnie
pojęciemufundowanymnanieskończoności,nakontakcie
ztym,copozbawionegraniciniepoznawalne.Takzarysowa-
naopozycjamiędzypięknemawzniosłościąznosiprymatpo-
stulowanegoprzezHogarthabardziejklasycznegomodelu
pięknadostępnegodoświadczeniuimierzalnegozapomocą
konkretnychnarzędziiprzyrządów.StądautorAnalizypo-
strzegałpracęBurke’ajakosymptomodwróceniauwagiod
problemówspołecznychiskierowaniajejkuzagadnieniom
władzy.Nieokiełznanąwzniosłośćkojarzyłzdomemszaleń-
ców,przedstawionymnaostatniejrycinie(nr8;zob.il.9)
zseriiKarierarozpustnika;miałaonarównieżreprezentować
szaleństwoopętanychwzniosłąideą,jaknaryciniept.Żar-
liwośćopisana(EnthusiasmDelineated,1759;il.12),będącej
satyrycznymprzedstawieniemmszymetodystów29.
DlaHazlitta,wyznającegoraczejwiaręwromantyczną
oryginalnośćniżwreprodukowanieklasycznychreguł,dzieło
Hogarthabyłopełnymróżnorodnościinwentarzemświata
zewszystkimijegozmysłowymidoznaniami,ułożonymiwkom-
pozycjęnatylerozbieganąichaotyczną,żeażtworzącą
spójnysystemliniiikształtów.Kluczemdotegorodzaju
kompozycjibyłaHogarthowskaliniapiękna,którąmalarz
kojarzyłzliniąserpentynową.Szczegółoweomówieniekom-
pozycjiopartychnatychliniach,atakżewskazówkidla
malarzyimiłośnikówsztukizawartezostaływłaśniewroz-
prawieteoretycznejzatytułowanejAnalizapiękna,pochodzą-
cejz1753roku.
