Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Metodyrozwiązywaniakonfliktówirozstrzyganiasporów—argumentyfunkcjonalne
Elastycznepodejściedotychzagadnieńspowodowałodyskusje,
zjednejstrony—czynależydokataloguADRzaliczaćistniejącewnie-
malwszystkichspołeczeństwachformypozaprawne,instytucje,oraz—
zdrugiejstrony—nadcharakteremniektórychinstytucjiprocesowych
12
.
Istniejewieleszerszychdefinicji,wktórychpodejmowanesąpróbykla-
syfikacjiicharakterystykiposzczególnychmetod.Jednakichużyteczność
jestograniczonazewzględunaszybkośćzmianorazrosnącątendencjędo
tworzeniaelastycznychprocedur,którełączącechyróżnychtrybówlub
przewidująmożliwośćpłynnegoprzechodzeniapomiędzynimiwramach
jednegopostępowania.
PojęcieUalternatywnesposobyrozwiązywaniasporów”,wszerokim
ujęciu,obejmujekatalogwszelkichtypówdziałalnościmającejnacelumi-
nimalizowaniemożliwościpowstaniasporu.Przykłademmogąbyćinicja-
tywy,któremotywująusługodawcówdopodnoszeniajakościusługido
dążenia,byewentualnesporyzklientamibyłyrozwiązywanebezwykorzy-
stywaniasądówiinnychorganówsłużącychdolikwidacjisporów.Funkcjo-
nująsystemyskargowe,wktórychniezadowolenikontrahencimogązłożyć
skargęnanieuczciwegoprzedsiębiorcę.Organ,doktóregoskargazostała
skierowana,możenatomiastpozbawićniesumiennegousługodawcęprawa
wykonywaniaokreślonejdziałalności.Takżewramachzwiązkówposzcze-
gólnychzawodówmożnaznaleźćróżneciała,którezajmująsiębadaniem
słusznościzachowańosóbzrzeszonychwtychorganizacjach.
Naużytekrozważańsystemowychwramachtrybówkontraktowego,
koncyliacyjnegoiarbitrażowegozapodstawowezostałyuznanenegocjacje,
mediacjeiarbitraż.Jesttoobecniefunkcjonującypodział,przyjętywprakty-
ceiopisanywnauce.Wyróżnienieopierasięnakryteriach:stopniusforma-
lizowaniaprocedur;liczbieistatusieosóbzaangażowanych(strony,osoby
trzecie)iewentualnychuprawnieniachwładczychosóbtrzecich
13
.
nazleceniesądu.TerminUalternatywywewnętrzne”budzirównieżwątpliwościpodwzględem
językowymilogicznym—alternatywaniejestczęściąsystemu,wobecktóregojestalternatywą.
WtymujęciubardziejadekwatnesąokreśleniaUformysądowe”iUpozasądowerozwiązywanie
sporów”.Zob.StandardyprawneRadyEuropy...,s.241in.;J.Jabłońska–Bonca,Prawnikjakonego-
cjator—zproblematykiretorykiinterpersonalnej,StudiaPrawnicze2001,nr3–4,s.140;orazM.Ślą-
zak,AlternatywnesposobyrozwiązywaniasporówwsprawachcywilnychihandlowychwpracachCCBE,
RadcaPrawny2003,nr2,s.90.
12
Por
.Greenpaperonalternativedisputeresolutionincivilandcommerciallaw,CommisionofEuropean
Communities,Brussels19.04.2002,COM(2002)196final;R.Morek,ADR—wsprawachgospodar-
czych,Warszawa2004,s.1–5.
13
Np.J.Kurczewski,Spórisądy...,s.58–61;A.Korybski,Alternatywnerozwiązywaniesporów...,s.103–
123iliteraturatampowołana;L.Morawski,Processądowyainstytucjealternatywne...,s.21–22.
20
