Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22|apoziemiwychodźcyidąwobcekraje
przyjętymdziśstandardomliterackiejaksjologii.Tentypliteratury
peryferyjnejistniejepraktyczniepozasystememkomunikacjikry-
tycznoliterackiej,tworzyobiegzamknięty,ograniczonydospołeczno-
ścilokalnej,wktórejtwórcatakijestosadzony,iwktórejznajduje
akceptacjęizrozumienie.Tamdopieromożnaprześledzićwszystkie
wynaturzeniaemigracyjnegokodupowielającegownieskończoność
stereotypnostalgiczny,patriotyczny,narodowyireligijny32.Choćwy-
dawałobysię,żetradycyjnejakościtakzwanejkulturypolonijnej
wsposóbnaturalnyobumierająwrazzprocesamiakulturacji,asy-
milacjiiwreszciepodprzemożnymwpływemekspansywnejkultury
masowej,co–jakchcewspółczesnasocjologia–prowadzićmado
marginalizacjietniczności,tojednaktakniejestzpunktuwidzenia
aktywnościlokalnychśrodowisk.Dynamikazachowańitypuprawia-
nejtamtwórczościzdająsięprzeczyćformułowanymdiagnozom.
Wartootympamiętaćzdwóchprzynajmniejpowodów.Razdla-
tego,żetenrodzajpolonijnejparaliteraturyprzenosiwsobiewsta-
nienieskażonymniemalwszystkieskładnikipopularnegokoduemi-
gracyjnegowywiedzionewprostzXIXwieku;zgoda,żesprowadzone
terazdomartwegostereotypu,bezśladuinnowacyjnościisamodziel-
ności,aleciąglejeszczesugerująceswojąsprawnośćwwyrażaniu
emocjitakżedzisiejszegoemigrantaibudząceuniegozaufanie.Po
wtórezaśzuwaginatrapiącenasdziśpytanie,czyparadygmatkul-
turypodzielonejprzezdwastulecianakrajiemigracjęodchodzi
nanaszychoczachwprzeszłość,podobniejakdziejesiętozpara-
dygmatemsymboliczno-romantycznymiinnymi?Jeśliprzyjąć,że
czasporoku1990jestczasemgłębokichzmianparadygmatówkul-
tury,atakzapewnejest,topewnieitak,alepamiętaćteżtrzeba,że
nieodchodząonetakłatwo,przeciwnie–chcąpodtrzymaćswą
trwałośćidowodzić,żeichaktywność(choćbynaperyferiach)ma
swojeuzasadnienie33.
