Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zamiastwstępu
11
Wpaństwachposocjalistycznychmusiwięcprzedewszystkimdojśćna
płaszczyźniepolitycznejdolikwidacjimonopolupartiikomunistycznej
iwprowadzeniasystemuwielopartyjnego.Wgospodarcenatomiastwłas-
nośćpaństwowamazostaćzastąpionaprywatną.Wżyciuspołecznym
zanikakontrolaorganizacjipozarządowychprzezinstytucjepaństwowe
izaczynaobowiązywaćpluralizm.Natomiastwinnychobszarach,np.
edukacji,pojawiająsięplacówkiprywatne,wcześniejwsystemiekształ-
cenianieobecne.
PoczątkowącezurędlatransformacjiposocjalistycznejwBloku
Wschodnimnależywyznaczyćnarok1989.BezdyskusyjniePolskajest
pierwszymkrajem,którywkroczyłnadrogętransformacjisystemowej.
NatomiastreformyrząduMieczysławaRakowskiegowlatach1988-1989
uznawanesązainauguracjęprocesutransformacjigospodarczej.
WmomencierozpoczęciatransformacjisystemowejwEuropieŚrod-
kowo-Wschodniej,bloksocjalistycznytworzyłodziewięćpaństw:część
europejskaZwiązkuSocjalistycznychRepublikRadzieckich,Polska
RzeczpospolitaLudowa,NiemieckaRepublikaDemokratyczna,Cze-
chosłowacja,Węgry,Rumunia,Bułgaria,JugosławiaiAlbania.Obecnie,
pozmianachstatusubyłychpaństwfederacyjnych,wymuszonychm.in.
zmianamisystemowymi,natymsamymobszarzepowstałodwadzieścia
jedenpaństw:Albania,Białoruś,Bułgaria,BośniaiHercegowina,Chor-
wacja,Czarnogóra,Czechy,Estonia,Kosowo,Litwa,Łotwa,Macedonia,
Mołdawia,Polska,Rumunia,Rosja,Serbia,Słowacja,Słowenia,Ukraina
iWęgry.Jednopaństwo(NRD)zostałowchłonięteprzezsąsiedniąRepu-
blikęFederalnąNiemiec.JedenaściezostałoczłonkamiUniiEuropejskiej,
ajednopaństwo-Albania,wczerwcu2014rokuotrzymałostatuspań-
stwa-kandydatadoUnii.Pozostałychsiedempaństw:BośniaiHercego-
wina,Czarnogóra,Kosowo,Macedonia,Mołdawia,SerbiaiUkrainawciąż
zabiegaoprzyjęciedozwiązkudemokratycznychpaństweuropejskich.
Natomiastdwapaństwa,RosjaiBiałoruś,realizująobecnieodmiennąod
naszejwizjętransformacjidemokratycznej.
Każdewięczwymienionychnapoczątkubyłychpaństwsocjalistycz-
nychmiało,iwciążjeszczeniektóremają,własnądrogędozmiansys-
temowych,ustrojowychistatusu.Zmieniłyjużonejednakwsposób
bardziejlubmniejpokojowymapęEuropyŚrodkowo-Wschodniej,roz-
padającsięwkilkuprzypadkachnawłasneżyczenielubwskutekinter-
